εγγραφείτε: Άρθρα
εύρεση
Απαγόρευση Νεονικοτινοειδών
Η Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος (ΟΜΣΕ) κάνει έκκληση για την απαγόρευση των νεονικοτινοειδών φυτοφαρμάκων.
Η Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος (ΟΜΣΕ), κάνει έκκληση προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Α. Τσαυτάρη, αλλά και προς την κοινή γνώμη κάνει προκειμένου η χώρα μας να προχωρήσει στην απαγόρευση των νεονικοτινοειδών φυτοφαρμάκων, τα οποία βλάπτουν τις μέλισσες και τους λοιπούς επικονιαστές της χλωρίδας.
Για το σκοπό αυτό ζητούν την αλλαγή της ψήφου της χώρας μας στην επικείμενη σχετική ψηφοφορία, στις 26 Απριλίου ή στις 2 Μαΐου, στα αρμόδια θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ειδικότερα, σε αναλυτικό κείμενο που εξέδωσε, η ΟΜΣΕ αναφέρει τα εξής:
ΚΡΙΣΙΜΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ
Ιστορικό
Στις 16-1-2013, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), δημοσιεύει μια έκθεση για τους κινδύνους από τη χρήση 3 νεονικοτινοειδών (διασυστηματικά εντομοκτόνα) στην υγεία των μελισσών και των άγριων επικονιαστών.
Τα έντομα επικονιαστές συνεισφέρουν στην αγροτική παραγωγή σε περισσότερες από 150 (84%) καλλιέργειες της Ευρώπης. Οι καλλιέργειες αυτές εξαρτώνται πλήρως ή μερικώς από έντομα για την επικονίαση (γονιμοποίηση) και την παραγωγή τους.
Η αξία των εντόμων επικονίασης στην Ευρώπη υπολογίζεται σε €22 δισεκατομμύρια ετησίως. Η μέλισσα αποτελεί τον κυρίαρχο επικονιαστή στη φύση καθώς ένα συνηθισμένο μελίσσι με 50.000 μέλισσες επικονιάζει 500.000 άνθη την ημέρα, αφού μια μέλισσα μπορεί να επισκεφτεί ως και 10.000 άνθη την ημέρα. Από τα 100 είδη φυτών που προσφέρουν το 90% της τροφής στον κόσμο, το 70% γονιμοποιούνται από τις μέλισσες. Όμως και όλα τα αγριολούλουδα και τα βότανα χρειάζονται τη μέλισσα, που αποτελεί θεμέλιο λίθο του περιβάλλοντος.
Τα τελευταία 6 χρόνια οι πληθυσμοί των μελισσών –εκτρεφόμενων και άγριων- μειώνονται σε όλο τον κόσμο με ανησυχητικούς ρυθμούς. Σημαντικό μερίδιο ευθύνης γι’ αυτό έχουν ορισμένες καλλιεργητικές τεχνικές και φυτοπροστατευτικά προϊόντα με κυρίαρχα τα νεονικοτινοειδή, η ευρεία εξάπλωση των οποίων συμπίπτει χρονικά με την εμφάνιση του παγκόσμιου φαινομένου της μείωσης του πληθυσμού των μελισσών.
Μελετώντας μόνο δεδομένα από τους φακέλους των ίδιων των εταιρειών που τα διακινούν, η EFSA έχει εντοπίσει κινδύνους για τις μέλισσες από την έκθεση σε μολυσμένο νέκταρ, γύρη και σκόνη από τη σπορά σπόρων επικαλυμμένων με νεονικοτινοειδή. Η EFSA τονίζει επίσης τα κενά που υπάρχουν στα δεδομένα αυτά όσον αφορά: (1) την οξεία δηλητηρίαση από την έκθεση σε μολυσμένες εκκρίσεις των φυτών (guttation -σταγονόρροια) ή από μελιτώματα, (2) την παραμονή τοξικών υπολειμμάτων στο έδαφος, το νερό και εν συνέχεια στις επόμενες καλλιέργειες, (3) τη χρόνια, θανατηφόρο τοξικότητα για τις μέλισσες σε χαμηλές δόσεις (4) νευροτοξικές και συμπεριφορικές επιδράσεις που παρατηρούνται σε πάρα πολύ μικρές, υπο-θανατηφόρες δόσεις. Δείτε την έκθεση εδώ: http://www.efsa.europa.eu/en/press/news/130116.htm?utm_source=homepage&utm_medium=infocus&utm_camp aign=beehealth,
Εκτός από την έκθεση της EFSA, υπάρχει πληθώρα επιστημονικής βιβλιογραφίας που τεκμηριώνει τον κίνδυνο που αποτελούν τα νεονικοτινοειδή για τις μέλισσες, ειδικά για τα τέσσερα παραπάνω σημεία αλλά και για ένα πέμπτο: τη συνέργεια των νεονικοτινοειδών με άλλα φυτοπροστατευτικά (πχ μυκητοκτόνα) και με τα παθογόνα των μελισσών. (δείτε ενδεικτική βιβλιογραφία στο τέλος του κειμένου)
Μετά τη δημοσίευση της έκθεσης της EFSA, οι εξελίξεις ήταν ραγδαίες. Στις 25-1 ανακοινώθηκε ότι θα συζητούσε το ζήτημα το Συμβούλιο Γεωργίας-Αλιείας στη σύσκεψή του της 28ης. Άμεσα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, όρισε επίσης σύσκεψη για τις 31-1 προκειμένου να εξεταστεί το ζήτημα και να παρθούν αποφάσεις…
Στις 28-1-2013, μόλις μαθεύτηκαν τα νέα για τη σύσκεψη, η Ένωση Ευρωπαίων Επαγγελματιών Μελισσοκόμων (ΕΡΒΑ) και η Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος (ΟΜΣΕ), σε συνεργασία με τη διαδικτυακή κοινότητα ενεργών πολιτών Change, ξεκινούν μια αίτηση στο διαδίκτυο σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και στην Ελλάδα, για την προστασία των μελισσών, ζητώντας την κατάργηση των νεονικοτινοειδών.https://www.change.org/savebeesgr. Στις 28-1 είχε ξεκινήσει να μαζεύει υπογραφές ενάντια στα νεονικοτινοειδή και το Avaaz.org (http://www.avaaz.org/en/hours_to_save_the_bees/?bueFybb&v=21421), η μεγαλύτερη ίσως διαδικτυακή κοινότητα ενεργών πολιτών (20.000.000 μέλη) και σε 36 ώρες είχε μαζέψει 2.000.000 υπογραφές απ’ όλον τον κόσμο! Εκπρόσωπος του Avaaz ενημέρωσε την ΕΡΒΑ στις 30/1 και συντονίστηκε η παράδοση των υπογραφών την επόμενη μέρα. Υπήρχαν κι άλλες αιτήσεις εκτός του Change και του Avaaz οπότε οι συνολικές υπογραφές που επιδόθηκαν στην Κομισιόν το πρωί της 31ης πρέπει να ξεπερνούσαν τα 3.000.000! Μαζί με τις υπογραφές στάλθηκαν επιστολές από ευρωπαϊκές μελισσοκομικές οργανώσεις και πολλές περιβαλλοντικές οργανώσεις και κινήματα.
Στις 29 Ιανουαρίου έστειλε επιστολή στον υπουργό ΑΑΤ, κ. Αθανάσιο Τσαυτάρη, ο ευρωβουλευτής Κρίτων Αρσένης ζητώντας την εναρμόνιση της Ελλάδας με τα πορίσματα της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και την απαγόρευση των φυτοφαρμάκων που απειλούν το εισόδημα 20.000 Ελλήνων μελισσοκόμων. Ο Κρίτων Αρσένης κάλεσε επίσης την Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να απαγορεύσει άμεσα τα συγκεκριμένα φυτοφάρμακα. Βίντεο της παρέμβασής του μπορείτε να δείτε εδώ: http://www.youtube.com/watch?v=rIUmCs44eCM
Εξάλλου στις 24-1 η ομάδα των Πράσινων του Ευρωκοινοβουλίου ξεκίνησε τη δική της καμπάνια με τίτλο Give bees a chance (δώστε στις μέλισσες μια ευκαιρία) παραφράζοντας το γνωστό τραγούδι του Τζον Λένον. «Όταν οι μέλισσες πεθαίνουν μαζικά πρέπει να ανησυχούμε, και όχι μόνο αν είμαστε μελισσοκόμοι. Υπάρχει λόγος σοβαρός. Οι μέλισσες αποτελούν δείκτες ενός υγιούς αγρο-οικοσυστήματος. Ο μαζικός θάνατος τους αποτελεί σήμα κινδύνου. Επικίνδυνα φυτοφάρμακα και επιμόλυνση από Γενετικά Τροποποιημένους Οργανισμούς, ιδιαίτερα γύρη απ’ αυτούς τους οργανισμούς, εξολοθρεύουν τις μέλισσες και αυτό είναι μια προειδοποίηση και για την δημόσια υγεία. Είναι ανάγκη να ευαισθητοποιηθούμε και να δράσουμε άμεσα σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο», τόνισε ο Νίκος Χρυσόγελος ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο.
Περισσότερα για την καμπάνια των Πράσινων μπορείτε να διαβάσετε εδώ: http://www.ecogreens-gr.org/cms/index.php?option=com_content&view=article&id=4089:2013-01-24-13-22-49&catid=33:2009-03-18-07-39-11&Itemid=51
Οι πιέσεις υπέρ των μελισσών ήταν αρκετές θα πει κάποιος. Εδώ και χρόνια είναι πολλές. Εδώ και χρόνια υπάρχουν επιστημονικές μελέτες που ενοχοποιούν τα νεονικοτινοειδή αρκετές για να πείσουν την EFSA και τους πολιτικούς, όμως οι πιέσεις των μεγάλων αγροχημικών εταιρειών, που θησαυρίζουν από τα συγκεκριμένα φυτοφάρμακα, αποδεικνυόταν πάντα ισχυρότερες και οι δικές τους μελέτες πιο αξιόπιστες.
Όμως αυτή τη φορά κάτι άλλαξε! Στις 31-1-2013, αναγνωρίζοντας πως ό,τι αποτελεί κίνδυνο για τις μέλισσες και τους επικονιαστές αποτελεί και κίνδυνο για την οικολογική υγεία και διατροφική επάρκεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποφάσισε έστω κι αργά να εφαρμόσει την αρχή της προφύλαξης (precautionary principle) και πρότεινε μια πανευρωπαϊκή αναστολή της χρήσης 3 νεονικοτινοειδών (imidacloprid, clothianidin και thiamethoxam) σε ηλίανθο, ελαιοκράμβη, καλαμπόκι και βαμβάκι, (είτε ως επικάλυμμα σπόρου είτε σε κοκκώδη μορφή είτε σε μορφή ψεκαστικού διαλύματος) για δύο χρόνια.
Η πρόταση της Επιτροπής δεν μπορεί να θεωρηθεί ούτε ριζοσπαστική, ούτε ακραία. Αν θεωρήσουμε για παράδειγμα:
(1), την υψηλή τοξικότητα των προϊόντων αυτών (7.000 φορές περισσότερο από ότι του DDT), στην κλίμακα ng (δισεκατομμυριοστών του γραμμαρίου) του φυτοφαρμάκου ανά μέλισσα,
(2) τη μεγάλη διάρκεια παραμονής, αυτών των φυτοφαρμάκων στο περιβάλλον (μήνες ή έτη), ή
(3) το γεγονός ότι αυτά τα φυτοφάρμακα είναι υδατοδιαλυτά και έχουν ήδη βρεθεί σε υπόγεια ύδατα
η Επιτροπή θα μπορούσε να ήταν ακόμη πιο ριζοσπαστική και να προτείνει την πλήρη απαγόρευση της χρήσης τους. Με δεδομένη την υπερ -παραμονή αυτών των φυτοφαρμάκων στο έδαφος και το νερό, μπορούσε να προτείνει την αναστολή της χρήσης τους για 5 χρόνια. Θα μπορούσε να προτείνει επίσης την απαγόρευση και των thiacloprid και acetamiprid, δεδομένου του παρόμοιου τρόπου δράσης με τα υπόλοιπα νεονικοτινοειδή και της πιθανής συνέργειας με παθογόνα και μυκητοκτόνα.
Αντ ‘αυτού, η Επιτροπή πρότεινε την απαγόρευση των thiamethoxam, imidacloprid και clothianidin για 2 χρόνια (μέχρι η βιομηχανία φυτοπροστατευτικών να παρέχει περισσότερα δεδομένα) σε καλλιέργειες που επισκέπτονται οι επικονιαστές για να τραφούν.
Φυσικά οι εταιρείες BAYER CROP SCIENCE και SYNGENTA δεν έμειναν με σταυρωμένα χέρια και ξεκίνησαν μια πανάκριβη εκστρατεία (παρα)πληροφόρησης παραθέτωντας ατεκμηρίωτα στοιχεία (Humbolt report) που μιλά για απώλεια 17 δισεκατομμυρίων € σε 5 χρόνια + 50.000 χαμένες θέσεις εργασίας, αν εφαρμοστεί η πρόταση της Επιτροπής.
Πιο τεκμηριωμένες είναι οι μελέτες του Γαλλικού Εθνικού Ινστιτούτου για την Αγροτική Έρευνα (INRA), που δείχνουν ότι μια μείωση της τάξης του 50% στη χρήση γεωργικών φαρμάκων στις καλλιέργειες, θα επέφερε μείωση της παραγωγής μόλις κατά 6%, πέραν της συγκράτησης του κόστους παραγωγής από τη μειωμένη χρήση φαρμάκων. Η στρατηγική των εταιρειών είναι να τρομάξουν τους ανθρώπους και τις κυβερνήσεις λες και δίχως τα φάρμακά τους δεν υπάρχει αγροτική παραγωγή. Όμως, σε πολλές χώρες, στις οποίες οι εν λόγω ουσίες δεν μπορούν ή απαγορεύεται να χρησιμοποιηθούν σε ορισμένες καλλιέργειες (Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Σλοβενία), οι αποδόσεις αυτών των καλλιεργειών που δε χρησιμοποιούνται νεονικοτινοειδή σε σύγκριση με αυτές που χρησιμοποιούνται δεν ήταν διαφορετικές (δείτε την παρουσίαση του Δρ Furlan για την ιταλική εμπειρία στο καλαμπόκι : http://bee-life.eu/en/doc/449/ )
Εναλλακτική γεωργία χωρίς νεονικοτινοειδή υπάρχει, και δεν εννοούμε μόνο τη βιολογική γεωργία. Πράγματι, η γεωργία υπήρχε και πριν βγουν αυτά τα φυτοφάρμακα στην αγορά. Εξάλλου καμία γενιά φυτοφαρμάκων δε διαρκεί αιώνια αλλά μόνο μέχρι να γίνουν ανθεκτικά σε αυτήν τα παράσιτα. Ωστόσο, η βιομηχανία έχει κάνει μια τεράστια εκστρατεία παραπληροφόρησης για το θέμα αυτό και οι αγρότες αισθάνονται αβοήθητοι χωρίς αυτά τα εργαλεία. Για πρακτικά παραδείγματα εναλλακτικών λύσεων σε αυτά τα φυτοφάρμακα σας συστήνουμε να δείτε εδώ: http://bee-life.eu/en/dossier/576/
Η πρώτη ψηφοφορία
Μετά από μία αναβολή, στις 15 Μάρτη, στη συνεδρίαση της Μόνιμης Επιτροπής για την Τροφική Αλυσίδα και την Υγεία των Ζώων (SCFCAH), η πρόταση της Επιτροπής τέθηκε σε ψηφοφορία αλλά δεν υπήρξε καθοριστική πλειοψηφία, ούτε υπέρ ούτε κατά. Από τις είκοσι επτά (27) χώρες, δεκατρείς (13) ψήφισαν υπέρ της απαγόρευσης, αλλά εννέα (9) χώρες ψήφισαν κατά (Ελλάδα, Τσεχία, Σλοβακία, Ρουμανία, Ιρλανδία, Λιθουανία, Αυστρία, Πορτογαλία και Ουγγαρία) και πέντε (5) απείχαν, μεταξύ των οποίων η Γερμανία και η Βρετανία.
Ο Επίτροπος Borg ανακοίνωσε (στις 19 Μαρτίου 2013) στους Υπουργούς Γεωργίας της ΕΕ, κατά τη διάρκεια συνάντησής τους στις Βρυξέλλες, την απόφασή του να ξαναρχίσουν οι συνομιλίες για την πρότασή του και να τεθεί αυτή σε ψηφοφορία στο πλαίσιο μιας Επιτροπής Προσφυγών την άνοιξη (ολόκληρη η ομιλία του επιτρόπου εδώ : http://ec.europa.eu/commission_2010- 2014/borg/docs/speech_agri_council_19032013_en.pdf )
…και φτάνουμε στην κρίσιμη ψηφοφορία!
Η κρίσιμη ψηφοφορία λοιπόν θα διεξαχθεί ή στις 26 Απριλίου ή στις 2 Μαΐου. Αν μη τι άλλο η ελληνική ψήφος πρέπει να αλλάξει. Η Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος (ΟΜΣΕ), έχει ήδη αποστείλει επιστολή στον υπουργό ΑΑΤ κ. Αθανάσιο Τσαυτάρη, τονίζοντας πως το «δίλημμα», όπως θέλει να το παρουσιάζει η βιομηχανία, δεν είναι να επιλέξει το υπουργείο μεταξύ μελισσοκόμων και αγροτών, διότι δεν υπάρχει καμία απολύτως αντίθεση στα συμφέροντα των δύο κλάδων. Έχει αποδειχθεί ότι η αγροτική παραγωγή υπάρχει και χωρίς νεονικοτινοειδή όπως έχει εποδειχθεί ότι τα νεονικοτινοειδή θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των επικονιαστών, του περιβάλλοντός μας και …τη δημόσια υγεία!
Κάτι που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι ότι ούτε η EFSA, ούτε άλλος φορέας δεν έχει αναφερθεί στην επίδραση που αυτά τα φυτοφάρμακα μπορεί να έχουν σε μας, τους ανθρώπους ή άλλα έμβια όντα, όπως τα πουλιά. Δυστυχώς τα νεονικοτινοειδή χρησιμοποιούνται παντού, από τα οπωροφόρα ως το γκαζόν κι από τα αγγουράκια ως τις τριανταφυλλιές. Επιπλέον παραμένουν πάρα πολύ καιρό στο χώμακαι μολύνουν τον υδροφόρο ορίζοντα αλλά και τα υπέργεια νερά. Δυστυχώς το νευρικό μας σύστημα είναι ίδιο με των εντόμων στο βιοχημικό επίπεδο που δρουν αυτά τα φυτοφάρμακα. Παραθέτουμε στη βιβλιογραφία, μελέτες για τις επιπτώσεις των νεονικοτινοειδών στην ανθρώπινη υγεία, σε θηλαστικά και σε πτηνά.
Τι θέλουμε από σας
Ζητάμε από σας να πιέσουμε όλοι μαζί το υπουργείο να πάρει τη σωστή θέση, ψηφίζοντας υπέρ της πρότασης της Επιτροπής. Προστατεύοντας τη μέλισσα προστατεύουμε τη διατροφική ασφάλεια και το περιβάλλον της Ευρώπης και την υγεία τη δική μας και των παιδιών μας.
Βιβλιογραφία
Έρευνα σε Επικονιαστές
1) Conclusion on the peer review of the pesticide risk assessement for bees for the active substance clothianidin, imidacloprid, thiamethoxam -¬‐ EFSA (2013)http://www.efsa.europa.eu/en/press/news/130116.htm?utm_source=homepage&utm_medium=infocus&utm_camp aign=beehealth EFSA Journal 2013;11(1):3066 [58 pp.]. EFSA Journal 2013;11(1):3068 [55 pp.].
2) Late Lessons from early warnings: sciences, precaution, innovation – European Environmental Agency (2013) http://www.eea.europa.eu/publications/late-¬‐lessons-¬‐2
3) Lautenbach S, Seppelt R, Liebscher J, Dormann CF (2012) Spatial and Temporal Trends of Global Pollination Benefit. PLoS ONE 7(4): e35954. doi:10.1371/ journal.pone.0035954
4) DeCant, J., & Barrett, M. (2010). Environmental Fate and Ecological Risk Assessment for the Registration of CLOTHIANIDIN for Use as a Seed Treatment on Mustard Seed (Oilseed and Condiment) and Cotton.Environmental Protection (pp. 1–99).
5) Bonmatin, J. M., et al . (2003) A sensitive LC/APCI/MS/MS method for analysis of imidacloprid in soils, in plants and in pollens. Anal. Chem. 75 (9), 2027-¬‐2033.
6) Chauzat M.P. et al (2006). A survey pesticides residues in pollen loads collected by honey bees in France. Journal of Economic Entomology, 99:253-¬‐262
7) Draft Guidance on the Risk Assessment of Plant Protection Products on bees (Apis mellifera, Bombus spp. and solitary bees)
8) Pettis, J. S.; van Engelsdorp, D.; Johnson, J & Dively, G. (2012): Pesticide exposure in honey bees results in increased levels of the gut pathogen Nosema. Naturwissenschaften 99(2), pp. 153-¬‐158.
9) L. Furlan et al. (2007) Università di Padova "Valutazione nel quadriennio 2003–2006 : Effetti sul mais della concia insetticida del seme". L’Informatore Agrario • 5/ 2007 (p.92 – 96).
10) EFSA Journal 2012;10(5):2668 [275 pp.] Scientific Opinion on the science behind the development of a risk assessment of Plant Protection Products on bees (Apis mellifera, Bombus spp. and solitary bees).
11) Hatjina et al, 2013. Sublethal doses of imidacloprid decreased size of hypopharyngeal glands and respiratory rhytm of honeybees in vivo”
12) Existing scientific evidence of the effect of neonicotinoid pesticides on bees -¬‐ European Parliament note (2012)
http://www.europarl.europa.eu/committees/en/studiesdownload.html?file=79433&languageDocument=EN
13) Vidau, C.; Diogon, M. & Aufauvre, J. et al. (2011): Exposure to sub-¬‐lethal doses of fipronil and thiacloprid highly increases mortality of honeybees previously infected by Nosema ceranae. PloS One 2011; 6(6): e21550.
14) UK PARLIAMENT Environmental Audit Committee – Seventh Report Pollinators and Pesticideshttp://www.publications.parliament.uk/pa/cm201213/cmselect/cmenvaud/668/66808.htm
Έρευνα σε πτηνά, θηλαστικά και άνθρωπο
Ramazan Bal1, Mustafa Naziroğlu2, Gaffari Türk, Ökkes Yilmaz4, Tuncay Kuloğlu5, Ebru Etem and Giyasettin Baydas, Insecticide imidacloprid induces morphological and DNA damage through oxidative toxicity on the reproductive organs of developing male rats, Cell Biochem Funct (2012)
Kimura-Kuroda J, Komuta Y, Kuroda Y, Hayashi M, Kawano H (2012) Nicotine-Like Effects of the Neonicotinoid Insecticides Acetamiprid and Imidacloprid on Cerebellar Neurons from Neonatal Rats. PLoS ONE 7(2): e32432. doi:10.1371/journal.pone.0032432
American Bird Conservancy, The Impact of the Nation’s Most Widely Used Insecticides on Birds, March 2013
Henk Tennekes: " The Systemic Insecticides: A Disaster in the Making" book published 2010
Tennekes, Henk A. (2010). "The significance of the Druckrey–Küpfmüller equation for risk assessment—The toxicity of neonicotinoid insecticides to arthropods is reinforced by exposure time". Toxicology 276 (1): 1–4. doi:10.1016/j.tox.2010.07.005.
Lin PC, Lin HJ, Liao YY, Guo HR, Chen KT. , Acute poisoning with neonicotinoid insecticides: a case report and literature review.,Basic Clin Pharmacol Toxicol. 2013 Apr;112(4):282-6. doi: 10.1111/bcpt.12027. Epub 2013 Jan 19.
Lips KS, Brüggmann D, Pfeil U, Vollerthun R, Grando SA, Kummer W. , Nicotinic acetylcholine receptors in rat and human placenta. Placenta. 2005 Nov;26(10):735-46. Epub 2004 Dec 15.
María Elena Calderón-Segura,1 Sandra Gómez-Arroyo,1 Rafael Villalobos-Pietrini,1 Carmen Martínez-Valenzuela,2 Yolanda Carbajal-López,3 María del Carmen Calderón-Ezquerro,1 Josefina Cortés-Eslava,1 Rocío García-Martínez,4 Diana Flores-Ramírez,1 María Isabel Rodríguez-Romero,1 Patricia Méndez-Pérez,1 and Enrique Bañuelos-Ruíz, Evaluation of Genotoxic and Cytotoxic Effects in Human Peripheral Blood Lymphocytes Exposed In Vitro to Neonicotinoid Insecticides News, Journal of Toxicology, Volume 2012 (2012), Article ID 612647, 11 pages, doi:10.1155/2012/612647
Tanaka T., Reproductive and neurobehavioral effects of clothianidin administered to mice in the diet.
Birth Defects Res B Dev Reprod Toxicol. 2012 Apr;95(2):151-9. doi: 10.1002/bdrb.20349. Epub 2012 Feb 6
Polychronis Stivaktakis, Dimitris Vlastos*, Evangelos Giannakopoulos, and Demetrios P. Matthopoulos Differential Micronuclei Induction in Human Lymphocyte Cultures by Imidacloprid in the Presence of Potassium Nitrate, The Scientific World JOURNAL (2010) 10, 80–89 ISSN 1537-744X; DOI 10.1100/tsw.2010.9