εγγραφείτε: Άρθρα
εύρεση
Ετικέτες Τροφίμων
Το 2013 θεωρείται κρίσιμο έτος για την εφαρμογή του κανονισμού 1169/2011, που αφορά στην πληροφόρηση του καταναλωτή για τα τρόφιμα.
Ο κανονισμός αυτός αντικαθιστά την Οδηγία 2000/13 για την εναρμόνιση των εθνικών νομοθεσιών στις ενδείξεις των τροφίμων, δηλαδή τις ενδείξεις, τις αναγραφές στις ετικέτες, τα σήματα και τους λογότυπους στα σημεία πώλησης και αποσκοπεί στην εξομάλυνση των τριβών και συγκρούσεων που έχουν προκύψει στο εμπόριο των τροφίμων στην ΕΕ.
Η καινοτομία που κομίζει η νέα αυτή νομοθεσία είναι η δυνατότητα που προσφέρεται στα κράτη – μέλη μέσα από το άρθρο 26 να θεσπίζουν την υποχρεωτική αναγραφή της χώρας προέλευσης ή καταγωγής των τροφίμων ενώ η Οδηγία 2000/13 δεν πρόβλεπε τέτοια δυνατότητα.
Η διαφορά μεταξύ χώρας προέλευσης και χώρας καταγωγής των τροφίμων είναι ουσιαστική, διότι χώρα προέλευσης είναι αυτή που το ζωικό κεφάλαιο έχει γεννηθεί, έχει εκτραφεί και το προϊόν έχει μεταποιηθεί, ενώ η χώρα καταγωγής είναι αυτή που το προϊόν έχει υποστεί την τελευταία επεξεργασία.
Ειδικά για την Ελλάδα ο κανονισμός 1169/2011 έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί αναφέρεται στις ελληνοποιήσεις εισαγόμενων τροφίμων κυρίως ζωικής παραγωγής και περιλαμβάνει διατάξεις αντιμετώπισής τους.
Όπως είναι γνωστό ο κανονισμός αυτός εφαρμόζεται ουσιαστικά από τον Δεκέμβριο του 2014 μετά από την προβλεπόμενη περίοδο προετοιμασίας των ετών 2013 και 2014 που θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι σχετικές μελέτες επιπτώσεων, οι εκθέσεις της ΕΕ και οι εφαρμοστικοί κανονισμοί.
Στο άρθρο 26 προσφέρεται η δυνατότητα υποχρεωτικής αναφοράς της χώρας προέλευσης ή καταγωγής για τα τρόφιμα που δεν προβλέπονταν τέτοια δυνατότητα πριν τη δημοσίευση του κανονισμού.
Τα προϊόντα αυτά είναι:
• Το νωπό ή κατεψυγμένο κρέας αιγοπροβάτων, χοίρων και πουλερικών (για το βοδινό κρέας υφίσταται ήδη τέτοια νομοθεσία).
• Τα σύνθετα προϊόντα όταν το κύριο συστατικό είναι πάνω από το 50% του σύνθετου προϊόντος.
• Το γάλα.
• Τα σύνθετα προϊόντα που περιέχουν γάλα ως συστατικό.
• Τα μη επεξεργασμένα τρόφιμα.
• Τα απλά συστατικά τροφίμων.
• Τα συστατικά που είναι άνω του 50% του σύνθετου τροφίμου.
Σημειώνεται ότι το άρθρο 26 της υποχρεωτικής αναφοράς της χώρας προέλευσης ή καταγωγής για τα τρόφιμα αφορά τους τομείς που δεν προβλέπονταν πριν τη θέσπιση του κανονισμού υποχρεωτική ονομασίας της προέλευσης και όχι τους τομείς που ήδη υπάρχει τέτοια νομοθεσία μέσα από τις ΚΑΠ (πχ το βοδινό κρέας, τα αυγά), τις ιδιοτυπίες, τις ΠΟΠ, τη βιολογική γεωργία, τα παραδοσιακά προϊόντα και τα εθνικά συστήματα AGRO.
Η περίοδος προετοιμασίας και εφαρμογής συνοψίζεται ως εξής:
Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2013 θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι μελέτες επιπτώσεων και οι εφαρμοστικοί κανονισμοί για την αναγραφή της χώρας καταγωγής και χώρας προέλευσης για το νωπό κρέας αιγοπροβάτων, χοιρινού, πουλερικών και για τα σύνθετα τρόφιμα.
Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2013 η ΕΕ θα πρέπει να υποβάλει έκθεση αξιολόγησης για την υποχρεωτική αναγραφή της χώρας καταγωγής και χώρας προέλευσης για τα σύνθετα προϊόντα κρέατος.
Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2014 η ΕΕ θα υποβάλει έκθεση αξιολόγησης για την υποχρεωτική αναγραφή της χώρας καταγωγής και χώρας προέλευσης για τα άλλα είδη κρέατος, το γάλα, τα σύνθετα προϊόντα γάλακτος, τα μη επεξεργασμένα προϊόντα, τα συστατικά των τροφίμων, και για τα συστατικά που είναι πάνω από το 50% του σύνθετου προϊόντος.
Οι εκθέσεις αξιολόγησης θα βασίζονται αναφορικά με την υποχρεωτική αναγραφή της χώρας καταγωγής και προέλευσης, στην ανάγκη ενημέρωση του καταναλωτή, στη βιωσιμότητα, στην εφαρμοστικότητα, στις γραφειοκρατικές διαδικασίες στο κόστος – όφελος, στις νομικές επιπτώσεις και στο εμπόριο.
Στην Ελλάδα για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα της νόθευσης της ελληνικότητας των εγχώριων προϊόντων είχε θεσπισθεί σειρά αγορανομικών διατάξεων, ο έλεγχος των πρώτων υλών των μονάδων επεξεργασίας μέσα από το σύστημα ισοζυγίων του ΕΛΟΓΑΚ, ενώ σήμερα ισχύει ο ενιαίος αγορανομικός κώδικας.
Για τις αγορανομικές αυτές διατάξεις είχαν σημειωθεί στο παρελθόν τριβές και συγκρούσεις μεταξύ εισαγωγικών κυρίως επιχειρήσεων και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τις ελληνικές αρχές, κυρίως στο γάλα και στο κρέας διότι η Οδηγία 2000/13 δεν πρόβλεπε υποχρεωτική αναφορά της χώρας προέλευσης.
Σήμερα με αφορμή τον κανονισμό 1169/2011 που καταργεί την Οδηγία 2000/13 οι συγκρούσεις έχουν ξεπερασθεί, αλλά σε κάθε περίπτωση οι εθνικές αγορανομικές διατάξεις εφαρμόζονται μεταβατικά (προφανώς βασίζονται στο άρθρο 39) αφού ο κανονισμός θα εφαρμοσθεί πλήρως από το τέλος του 2014. Οι μελέτες σκοπιμότητας, οι εκθέσεις, και οι εφαρμοστικές διατάξεις που επεξεργάζεται η ΕΕ, θα είναι καθοριστικές για την καταγραφή της χώρας προέλευσης στις ετικέτες των τροφίμων στη χώρα και κατ΄επέκταση για την ελληνικότητά τους στο μέλλον.