εγγραφείτε: Άρθρα

leader

Πορεία και Προοπτικές της Κτηνοτροφίας

0 comments
 
 
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ), μόνο για το 2011 οι έλληνες κτηνοτρόφοι πλήρωσαν για ζωοτροφές, 2 δισεκατομμύρια ευρώ.
 
 
Τα στοιχεία του ΣΕΚ αναδεικνύουν τα προβλήματα της κτηνοτροφίας και των κτηνοτρόφων και δείχνουν, ότι το πρόβλημα της επισιτιστικής κρίσης, δεδομένων και των οικονομικών δυσχερειών, δεν αφορά μόνο τους ανθρώπους αλλά και το ζωικό πληθυσμό της χώρας.

Ο κλάδος της κτηνοτροφίας έχει ιδιαίτερη σημασία για την αγροτική οικονομία και τη συνολικότερη οικονομία της χώρας. Αποτελεί μοχλό ανάπτυξης της οικονομίας καθώς έχει μεγάλα περιθώρια αύξησης της παραγωγής και εξαιρετικά ποιοτικά προϊόντα για την κάλυψη του αγροδιατροφικού τομέα της χώρας. Ταυτόχρονα, η κτηνοτροφία  είναι η εγγύηση ότι η Ελλάδα μπορεί να διαθρέψει τον πληθυσμό της και με τον τρόπο αυτό ενεργεί ως ο προστάτης της χώρας απέναντι σε κάθε είδος κρίση.
 
Με την κτηνοτροφία ασχολούνται πάνω από 140.000 οικογένειες κτηνοτρόφων, που πρακτικά σημαίνει ότι οι απασχολούμενοι υπερβαίνουν τις 300.000 άτομα. Μάλιστα μεγάλος αριθμός εξ’ αυτών είναι εγκατεστημένοι στις ορεινές και προβληματικές περιοχές της χώρας δηλαδή δραστηριοποιούνται σε εξαιρετικά δύσκολες  γεωκλιματικά συνθήκες, είναι, θα λέγαμε φρουροί της υπαίθρου.
 
 Η συνολική παραγωγή γάλακτος είναι 1.500.000 τόνοι και η παραγωγή κρέατος  500.000 τόνοι  περίπου.
 
Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο Πρόεδρος του ΣΕΚ, κ. Παναγιώτης Πεβερέτος στη διάρκεια ημερίδας στη Θεσσαλονίκη, πάνω από 15.000 επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται σε: 
 
–     Μεταποίηση προϊόντων κτηνοτροφίας, τυποποιητήρια κρέατος, βιομηχανία αλλαντικών  δηλαδή  τυροκομεία, γαλακτοβιομηχανία, σφαγεία.
–     Καταστήματα πώλησης (κρεοπωλεία – γαλακτοκομικά είδη)
–     Μεταφορικές εταιρείες και επιχειρήσεις
–     Επιχειρήσεις παραγωγής και πώλησης ζωοτροφών.
–     Επιχειρήσεις παραγωγής και πώλησης κτηνιατρικών φαρμάκων κ.α.
 
Πολύ μεγάλο μέρος της φυτικής παραγωγής εξαρτάται από την ύπαρξη και λειτουργία των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων. Ωστόσο τα τελευταία 3 χρόνια ο κλάδος της κτηνοτροφίας διέρχεται  σοβαρή κρίση και οι κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις βρίσκονται σε δεινή οικονομική κατάσταση.
 
Οι  κύριες αιτίες για την εξαιρετικά κρίσιμη κατάσταση που βρίσκεται  η κτηνοτροφία είναι οι εξής:
Το κόστος των ζωοτροφών και γενικότερα των εφοδίων  το οποίο έχει ανέβει κατακόρυφα τα τελευταία χρόνια.

Οι αντίξοες καιρικές συνθήκες (ξηρασία αλλά και παγωνιά) που επέφεραν μεγάλη μείωση της παραγωγής.

Η υπερχρέωση των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων από οφειλές σε τράπεζες καθώς και το γεγονός ότι οι τράπεζες όχι μόνο δεν χρηματοδοτούν τους κτηνοτρόφους που χρειάζονται καθημερινά χρήματα για τις ανάγκες των ζώων τους, αλλά  παρακρατούν ποσά των όποιων επιδοτήσεων για τις δόσεις των δανείων τους.

Οι χαμηλές, κάτω του κόστους παραγωγής  των προϊόντων τους, τιμές παραγωγού τόσο στο κρέας όσο και στο γάλα.(πρόβειο γάλα 1999: 300-320 δρχ./κιλό, 2011-2012: 95 λεπτά/κιλό = 323 δρχ.).
 
 
Οι συνέπειες της ανόδου του κόστους των εισροών στην κτηνοτροφία (στις ζωοτροφές  πληρώσαμε το 2011 το ποσό των 2 δις ευρώ) το τελευταίο διάστημα έθεσαν  – και συνεχίζουν να θέτουν σε κρίση τον κλάδο. 
 
Από την άλλη πλευρά οι εισαγωγές κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων πλησιάζουν αθροιστικά στο ύψος των 2 δις ευρώ περίπου, καλύπτοντας σταθερά το 30% των εισαγωγών του αγροτικού τομέα, αποτελώντας τη βασική αιτία δημιουργίας ελλείμματος στο εμπορικό αγροτικό ισοζύγιο. 

Ο κλάδος της κτηνοτροφίας παραμένει ο μεγάλος ασθενής του γεωργικού μας τομέα με ότι αυτό συνεπάγεται για το εμπορικό μας ισοζύγιο. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ η παραγωγή του αιγοπρόβειου  γάλακτος, σημείωνε σημαντική  αύξηση, ιδιαίτερα τα έτη 2009 (684.000 τόνοι)  και 2010  (704.000 τόνοι), το 2011, καταγράφεται  μεγάλη  μείωση στην  παραγωγή του γάλακτος, κατά 52 χιλιάδες τόνους περίπου σε σύγκριση με το 2010, γεγονός που επηρέασε και την εγχώρια παραγωγή τυριών και  ιδιαίτερα της Φέτας. Το 2012 σημειώνεται επίσης μεγάλη μείωση της παραγωγής αιγοπρόβειου γάλακτος, σε σύγκριση με το 2011, κατά  53 χιλιάδες τόνους περίπου.
 
 
Δηλωθείσα ποσότητα αιγοπρόβειου γάλακτος 2009-2011 (σε τόνους)
 
Έτος Πρόβειο γάλα Γίδινο γάλα Σύνολο αιγοπρόβειου γάλακτος
2009 530.271 154.144 684.415
2010 551.953 152.197 704.150
2011 519.000 132.678 651.678
Πηγή: ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ
 
 
Η παραγωγή γάλακτος μειώνεται συνεχώς τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα, από 738.369 τόνους τη γαλακτοκομική περίοδο 2006-2007 διαμορφώθηκε σε 640.414 τη γαλακτοκομική περίοδο 2011-2012 (μείωση 13% περίπου). 
 
Η απόσταση της εγχώριας παραγωγής αγελαδινού γάλακτος από την εθνική ποσόστωση (861 χιλ. τόνοι την περίοδο 2011/2012) υπερέβη το επίπεδο των 200 χιλ. τόνων. Καταγράφεται επίσης μείωση, του αριθμού των αγελαδοτρόφων  και από 5.627 εκμεταλλεύσεις  την γαλακτοκομική περίοδο 2007-2008, διαμορφώθηκε σε 3.932 εκμεταλλεύσεις την γαλακτοκομική περίοδο 2011-2012. Αν υπολογίσουμε δε τις συστεγαζόμενες εκμεταλλεύσεις και κωδικούς, είναι κάτω από 2.500.
 
 
 Ποσότητα αγελαδινού γάλακτος  (σε τόνους)

ΜΗΝΕΣ 2010 2011
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 56.868 54.259
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 52.485 50.573
ΜΑΡΤΙΟΣ 59.901 56.758
ΑΠΡΙΛΙΟΣ 59.637 56.628
ΜΑΙΟΣ 61.874 57.665
ΙΟΥΝΙΟΣ 57.235 52.455
ΙΟΥΛΙΟΣ 57.831 52.590
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 55.810 53.313
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 54.516 50.651
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 53.610 51.622
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 50.818 49.153
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 53.305 52.923
ΣΥΝΟΛΑ 673.890 638.593
Πηγή: ΕΛΓΟ- ΔΗΜΗΤΡΑ
 
 
Σαν να μην έφταναν όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος της κτηνοτροφίας  έρχεται το νέο μητρώο  εκμεταλλεύσεων αιγοπροβάτων που εξέδωσαν οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ, το οποίο αποτελεί λαμπρό παράδειγμα γραφειοκρατίας και αναποτελεσματικότητας. Είναι μη εφαρμόσιμο, αφού όχι μόνο δεν διευκολύνει τους κτηνοτρόφους στη συμπλήρωσή του,  αλλά δεν  είναι διαχειρίσιμο ούτε από τις ίδιες τις υπηρεσίες  που το σχεδίασαν.
 
Για το λόγο αυτό ζητήσαμε να ξεκινήσει άμεσα  διαβούλευση για το θέμα αυτό  με  το Σύνδεσμο Ελληνικής  Κτηνοτροφίας, ώστε να φτιαχτεί ένα νέο μητρώο απλό και εφαρμόσιμο.
 
Για την επίλυση των οξυμένων προβλημάτων που αντιμετωπίζει η κτηνοτροφία μας ο ΣΕΚ  αγωνίστηκε  με παρεμβάσεις στα Υπουργεία και τους αρμόδιους κρατικούς φορείς, με προτάσεις, με κινητοποιήσεις κ.λ.π.

Μεγάλη βαρύτητα δώσαμε στο χτύπημα των παράνομων ελληνοποιήσεων με τη   δημιουργία της ηλεκτρονικής διασύνδεσης των σφαγείων, η δομή της οποίας  αποτελεί πρωτοβουλία του ΣΕΚ με στόχο να περιφρουρηθεί η «ταυτότητα» του ελληνικού κρέατος και να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο των ελληνοποιήσεων, για την προστασία της παραγωγής ελληνικών ζωικών  προϊόντων αλλά  και  του Έλληνα καταναλωτή. 
 
Επιμείναμε ιδιαίτερα στη ρύθμιση των χρεών των κτηνοτρόφων και πτηνοτρόφων προς τις τράπεζες και καταθέσαμε  ολοκληρωμένη  πρόταση για τα κτηνοτροφικά χρέη και τη χρηματοδότηση των εκμεταλλεύσεων  (ρευστότητα) για  να σωθεί η  ελληνική κτηνοτροφία και παράλληλα να αποτελέσει την ατμομηχανή για την έξοδο από την κρίση.
 
Η  προώθηση  ενός  σύγχρονου συστήματος  γενετικής βελτίωσης αποτελεί διαρκή στόχο  για τη δημιουργία επαρκούς γενετικού υλικού στη χώρα μας και ταυτόχρονα την προστασία των ντόπιων φυλών.
 
Πρωτοστατήσαμε:

Στη συγκρότηση κοινής επιτροπής για τη γενετική βελτίωση  με συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων μερών (υπηρεσιακών παραγόντων πανεπιστημιακών – ερευνητών και κτηνοτρόφων). Η Επιτροπή έχει παραδώσει  το πόρισμά της, το οποίο όμως παραμένει στα συρτάρια του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Στη διοργάνωση, για πρώτη φορά στη χώρα μας, με τη συνεργασία και τη στήριξη του ΕΛΟΓΑΚ, έκθεσης ζώων ντόπιων ελληνικών φυλών, στα πλαίσια  της  έκθεσης Zootechnia  2011.
 
Ο ΣΕΚ παρενέβη δυναμικά στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου στη Βουλή  για τη  διαμόρφωση νομοσχεδίων  που έχουν σχέση με την κτηνοτροφία – πτηνοτροφία.
 
Η  θεσμοθέτηση, με το ν. 4056/2012 των διατάξεων για: 
 
Την ίδρυση και λειτουργία επιχειρήσεων, όπως τυροκομεία και αλλαντοποιεία, εντός ή σε όμορο ακίνητο με τις εγκαταστάσεις των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων.
Τη δυνατότητα διάθεσης γαλακτοκομικών προϊόντων στις λαϊκές αγορές,   
αποτελούν προτάσεις του ΣΕΚ που υιοθετήθηκαν από την πολιτική ηγεσία και προσφέρουν νέα προοπτική στον παραγωγό και  θα βοηθήσουν  πρωτίστως και τον καταναλωτή διότι θα προμηθεύεται απευθείας από τον παραγωγό  ποιοτικά και σε  προσιτή τιμή ελληνικά προϊόντα.
 
Για την προώθηση  και προστασία των προϊόντων  ΠΟΠ και ιδιαίτερα της "Φέτας" ο  ΣΕΚ υπήρξε ο μόνος φορέας που αντέδρασε άμεσα και έχει προβεί σε όλες τις απαραίτητες νομικές ενέργειες για την αποτελεσματική προστασία της, για την προάσπιση των συμφερόντων των Ελλήνων παραγωγών και της ποιότητας του προϊόντος. Σημειώνεται ότι η Φέτα  με 36-38 χιλ. τόνους εξαγωγές φέρνει 200 εκ. € περίπου στη χώρα μας.
 
Στην Τουρκία: Υπέβαλε ένσταση κατά της αίτησης του εμπορικού σήματος "Anatolion Feta Cheese" που κατέθεσε η εταιρεία YORSAN μια από τις κορυφαίες γαλακτοβιομηχανίες της Τουρκίας.
Στις Ινδίες: Ανέλαβε ως δικαιούχος της Ονομασίας ΠΟΠ Φέτα στη σύναψη συμφωνίας μεταξύ Ε.Ε. και Ινδίας, για την προστασία των ΠΟΠ και ΠΓΕ, στα πλαίσια των διμερών συμφωνιών που συνάπτει η Ε.Ε. με τρίτες χώρες.
Στον Καναδά: Σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών, στηρίζει την ελληνική και κοινοτική πλευρά με επιχειρήματα και στοιχεία απαραίτητα για την κατοχύρωση της Φέτας στον Καναδά.
Και σε άλλες τρίτες χώρες γίνονται παρεμβάσεις σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών και τις εκεί Πρεσβείες μας, (Αραβικές χώρες, Κορέα, Ουρουγουάη κ.α., νέες δυναμικές αγορές).
 
Σε ότι αφορά την ΚΑΠ μετά το 2013, συμμετέχουμε σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας διαβούλευσης, εκπροσωπώντας τον κλάδο για τη διαμόρφωση των θέσεων που εξυπηρετούν τα συμφέροντα του  Έλληνα  κτηνοτρόφου με παρεμβάσεις  και  κατάθεση προτάσεων προς τον Επίτροπο  Γεωργίας, Ντατσιάν Τσιόλος και το ΥπΑΑΤ.
 
Παράλληλα δρομολογήσαμε όλες εκείνες τις αναγκαίες διαδικασίες για την αξιοποίηση των βοσκότοπων με κατάθεση προτάσεων, παρεμβάσεις  και συμμετοχή σε όλα τα αρμόδια όργανα,  ώστε  να γίνει  νέος  κανόνας  που  να  ρυθμίζει  τη νομή,  τη  χρήση   και  την  διαχείρισή τους.
 
Η  ίδρυση  Διεπαγγελματικών  Οργανώσεων Γάλακτος και Γαλακτοκομικών Προϊόντων και Κρέατος, με κύριο στόχο  την προστασία και προώθηση των κτηνοτροφικών προϊόντων, αποτέλεσε βασική επιδίωξη του ΣΕΚ για την οποία εργάστηκε επίμονα, ώστε σήμερα να επίκειται η σύσταση και των δύο Διεπαγγελματικών Οργανώσεων.
 
Επανειλημμένα τονίσαμε στην πολιτική ηγεσία του ΥπΑΑΤ τον κίνδυνο κατάρρευσης του κλάδου, συμμετείχαμε σε  συζητήσεις και ζητήσαμε την ενίσχυση της ελληνικής κτηνοτροφίας – πτηνοτροφίας μέσω του κανονισμού «de minimis» και της ενεργοποίησης των μέτρων ειδικής στήριξης του άρθρου 68 του καν.73/2009, ώστε να προστατευθεί το ζωικό κεφάλαιο, ειδικά μετά την εκρηκτική άνοδο των τιμών των ζωοτροφών.
 
Ήμασταν στο πλευρό των κτηνοτρόφων της Ηπείρου για να μην περάσει η ΔΩΔΩΝΗ στα χέρια ιδιωτών, όπως δυστυχώς έγινε με ευθύνη της Κυβέρνησης. Για το ΣΕΚ  αυτό αποτελεί σκάνδαλο και χτύπημα την οικονομίας της Ηπείρου συνολικά.
 
 
Όπως είμαστε στο πλευρό των αγελαδοτρόφων της Μακεδονίας μετά την υπαγωγή της γαλακτοβιομηχανίας ΑΓΝΟ στο άρθρο 99 του πτωχευτικού κώδικα. Πάνω από 100 εκμεταλλεύσεις αγελαδοτρόφων με 70 τόνους γάλα παραγωγή ημερησίως κινδυνεύουν ή έχουν ήδη χρεοκοπήσει.
 
Παλεύουμε για σύνταξη στους κτηνοτρόφους – αγρότες στα 37 χρόνια εργασίας ανεξαρτήτως ηλικίας. 

Για να συνεχίσουν οι κτηνοτρόφοι τη δραστηριότητά τους για την παραγωγή κρέατος και γάλακτος και παράλληλα να αποτελέσει η κτηνοτροφία την ατμομηχανή για την έξοδο από την κρίση, χρειάζεται να παρθούν άμεσα μέτρα από την πολιτεία, ορισμένα από τα οποία είναι:
 
Για τη βιωσιμότητα της κτηνοτροφίας:
 
α) Ρύθμιση όλων των κτηνοτροφικών χρεών: 
Άμεση ανάκληση  των χρεών των κτηνοτρόφων, που έχει εγγυηθεί το Δημόσιο και  έχουν σταλεί  από τις τράπεζες για είσπραξη στο Δημόσιο Ταμείο.
Κούρεμα του 50% του κεφαλαίου και  διαγραφή του συνόλου των τόκων (συμβατικών και υπερημερίας). 
Αποπληρωμή του υπολοίπου 50% σε 15 χρόνια  τουλάχιστον με  χαμηλό επιτόκιο.  Τα 3 πρώτα χρόνια πληρωμή μόνο των τόκων.
ή διαγραφή όλων των τόκων και άτοκη ρύθμιση για 20 τουλάχιστον χρόνια.
 
β) Η δημιουργία τράπεζας εδικού σκοπού για τη χρηματοδότηση των κτηνοτροφικών – αγροτικών  εκμεταλλεύσεων με χαμηλό επιτόκιο, όπως έχουν οι περισσότερες χώρες στην Ευρώπη.
 
γ) Επιστροφή ΦΠΑ στο 11%.: Η  μείωση του ποσοστού επιστροφής Φ.Π.Α. στους αγρότες  και ιδιαίτερα στους κτηνοτρόφους από το 11% στο 6% επιφέρει μεγάλο πλήγμα στις ήδη υπό κατάρρευση κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις γιατί όχι μόνο δεν άλλαξε κανένα στοιχείο του κόστους των εισροών τους, αλλά αντίθετα επιδεινώθηκαν σε  υπέρτατο βαθμό.
 
δ) Απαλλαγή του πετρελαίου από φόρους (όπως στους εφοπλιστές – Ναυτιλία) και επαναφορά του αγροτικού τιμολογίου της ΔΕΗ στις τιμές του 2009.
 
ε) Εξαίρεση των στάβλων από φόρους ακινήτων, (όπως ΕΤΑΚ κτλ.). Είμαστε αντίθετοι στη φορολογία των αγροτεμαχίων, τουλάχιστον όσον αφορά τους κατά κύριο επάγγελμα κτηνοτρόφους και αγρότες.
 
στ) Ο συντελεστής φορολόγησης των κτηνοτρόφων να είναι 5% αντί 13% που σχεδιάζει η Κυβέρνηση.
 
Για την  ανάπτυξη ισχυρής κτηνοτροφίας πρέπει να δοθεί προτεραιότητα:

Στην καταγραφή, ψηφιοποίηση, την εκτίμηση της βοσκοϊκανότητας των μόνιμων βοσκοτόπων και την απόδοση αυτών στους πραγματικούς κτηνοτρόφους με μακροχρόνια μίσθωση,  για  τη μέγιστη απορρόφηση πόρων  ενόψει της ΚΑΠ 2014-2020, την ευζωία των ζώων την παραγωγή  ποιοτικότερων και ανταγωνιστικότερων προϊόντων, την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων  την επάρκεια  ζωοτροφών, μεγάλης  διατροφικής  άξιας  κ.α.
Είμαστε αντίθετοι και θα παλέψουμε να μην πραγματοποιηθούν τα σχέδια του Υπουργείου Περιβάλλοντος για αποχαρακτηρισμό εκατομμυρίων στρεμμάτων, επιλέξιμων έως σήμερα εκτάσεων βοσκοτόπων προκειμένουνα χρησιμοποιηθούν ως χώροι αναψυχής και κυνηγιού.
Τη στήριξη της καλλιέργειας πρωτεϊνούχων κτηνοτροφικών φυτών για την παραγωγή ζωοτροφών (κουκιά, ρεβίθια κ.α), με παροχή  ισχυρών κινήτρων,  ανάλογων  με αυτών της στήριξης του βαμβακιού.
Τη στήριξη της Γενετικής βελτίωσης,  την αξιοποίηση των ζωικών γενετικών πόρων της χώρας, την ενίσχυση των Κέντρων Γενετικής Βελτίωσης, τη σύσταση Εθνικού Συμβουλίου Γενετικής Βελτίωσης των αγροτικών ζώων, και την άμεση συμμετοχή των παραγωγών στα προγράμματα γενετικής βελτίωσης.
Την επαναφορά του ΕΛΟΓΑΚ στην υπηρεσία των κτηνοτρόφων και των μεταποιητών, ώστε να επιτελέσει και πάλι το πολύτιμο έργο του. Ο ρόλος του είναι απολύτως καθοριστικός για την εξασφάλιση της ακρίβειας και της αντικειμενικότητας στον έλεγχο της ποιότητας του γάλακτος, την πάταξη του φαινομένου των ελληνοποιήσεων, την προστασία του καταναλωτή και του εισοδήματος του κτηνοτρόφου.
Την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων με επιστημονική στήριξη σε όλο τα φάσμα της κτηνοτροφικής παραγωγής: διατροφή, σταβλισμός, ζωικό κεφάλαιο, ζωοτεχνικοί χειρισμοί, εμπορία -προώθηση.
Αυστηρότατοι έλεγχοι στην αγορά και χτύπημα των ελληνοποιήσεων  στο κρέας, το γάλα, τα τυριά και  ιδιαίτερα τη Φέτα.
Την οργάνωση των κτηνοτρόφων  κάτω από την ομπρέλα των συνεταιρισμών για  έλεγχο του  κόστους  παραγωγής και είσπραξη μέρους από την  αύξηση της προστιθεμένης και της  εμπορικής  αξίας  των προϊόντων.
Την οργάνωση ενός δικτύου επαγγελματιών κτηνοτρόφων μελών του ΣΕΚ για παροχή πληροφόρησης, ενημέρωσης, ανταλλαγής εμπειριών, τεχνογνωσίας κ.α..
 
Η κτηνοτροφία αποτελεί τη βαριά βιομηχανία της χώρας και μπορεί να εγγυηθεί την ανάπτυξη και έξοδο από την κρίση 
με χάραξη συνολικής  στρατηγικής
με σχέδιο,
με πραγματική βούληση επίλυσης των οξυμένων προβλημάτων.