Νέο σημαντικό εργαλείο για την επάρκεια τροφίμων της ΕΕ

Ένα καινούργιο εργαλείο για την επισιτιστική ασφάλεια και τον έλεγχο της σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης παρουσίασε τον  Δεκέμβριο η Commission στο πλαίσιο της Διάσκεψης για τις Γεωργικές Προοπτικές της ΕΕ που διοργανώθηκε υπό την ομπρέλα του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Κρίσεων Επισιτιστικής Ασφάλειας (EFSCM).

Συγκεκριμένα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκαινιάζει έναν νέο πίνακα δεδομένων στον οποίο θα περιλαμβάνεται ένα ευρύ φάσμα δεικτών οι οποίοι επηρεάζουν τον εφοδιασμό τροφίμων και, συνεπώς, την επισιτιστική ασφάλεια των κρατών μελών. Οι δείκτες επικεντρώνονται, μεταξύ άλλων, σε καιρικά φαινόμενα, όπως η ξηρασία, τα κόστη εμπορευμάτων και ενέργειας, την εξέλιξη ζωικών ασθενειών, αλλά και πιθανούς εμπορικούς περιορισμούς στην αγορά.

Ποιους δείκτες θα περιλαμβάνει;

Στον εν λόγω πίνακα θα υπάρχει μια ειδική ενότητα παρακολούθησης (“Monitoring” & “Alerts”), στην οποία θα ενημερώνονται τα ποσοστά αυτάρκειας των σημαντικότερων γεωργικών προϊόντων, καθώς και τα ποσοστά των εισαγωγών της ΕΕ και των χωρών της ΕΕ για τα ίδια προϊόντα, αλλά και για τα λιπάσματα.

Επιπλέον, ο πίνακας θα ενσωματώνει τα ποσοστά πληθωρισμού ανά είδος τροφίμου και ανά χώρα της ΕΕ, καθώς και λεπτομέρειες σχετικά με τις δαπάνες των ευρωπαϊκών νοικοκυριών για διατροφή ανά κράτος μέλος σε συνάρτηση με το επίπεδο εισοδήματος. Έτσι, η Κομισιόν στοχεύει στην αντιμετώπιση μιας σημαντικής πρόκλησης για τους Ευρωπαίους καταναλωτές αλλά και για τα ίδια κράτη μέλη, δηλαδή η διαθεσιμότητα των τροφίμων σε προσιτές τιμές.

Τελευταίο κεφάλαιο αυτού του πίνακα δεικτών θα είναι η ποιοτική αξιολόγηση του εφοδιασμού τροφίμων, καθώς και της επισιτιστικής ασφάλειας στην ΕΕ, με βάση τις εισροές που παρέχονται από τα μέλη του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Κρίσεων Επισιτιστικής Ασφάλειας (EFSCM). Η εν λόγω ποιοτική αξιολόγηση θα γίνεται τρείς φορές το χρόνο και αναμένεται να ξεκινήσει το 2023, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της Κομισιόν στο Συνέδριο για τις Γεωργικές Προοπτικές της ΕΕ 2022.

Απόλυτα απαραίτητη η εποπτεία της επισιτιστικής ασφάλειας

Η διαρκής παρακολούθηση των προαναφερθέντων δεικτών αναμένεται να βοηθήσει το έργο των ενδιαφερόμενων φορέων (γεωργούς, κτηνοτρόφους, βιομηχανία κ.ο.κ) καθώς η έγκυρη, έγκαιρη και ολοκληρωμένη πληροφόρηση σχετικά με τις τρέχουσες εξελίξεις της αγοράς απουσίαζε μέχρι τώρα στην ΕΕ. Η ανάγκη ύπαρξης ενός τέτοιου πίνακα ήταν ιδιαίτερα κρίσιμη ιδίως τώρα, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, καθώς αυτή προκάλεσε σοβαρό αντίκτυπό στην αλυσίδα εφοδιασμού και στις γεωργικές αγορές με τα κόστη της ενέργειας και των απαραίτητων πρώτων υλών να φτάνουν στα ύψη.

Υπενθυμίζεται, βέβαια, ότι η Επιτροπή έχει ήδη στη διάθεσή της δείκτες που καταγράφουν την σπατάλη τροφίμων, οι οποίοι μάλιστα πρόκειται το επόμενο διάστημα να έχουν υποχρεωτική εφαρμογή για τα κράτη μέλη, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η εξορθολογισμένη κατανομή και η επάρκεια των διαθεσίμων πόρων όπως και η ορθή λειτουργία της αλυσίδας εφοδιασμού. Με τον νέο όμως πίνακα δεικτών, επιδιώκεται η πολύπλευρη και

ολοκληρωμένη προσέγγιση του ζητήματος της επισιτιστικής ασφάλειας της ΕΕ και εξασφαλίζεται μια καθαρότερη και συνολική εικόνα για την τρέχουσα κατάσταση τόσο για τις κρατικές αρχές, όσο και για τους ενδιαφερόμενους φορείς.

Πρόκειται, λοιπόν, σύμφωνα με την Κομισιόν για μια έγκαιρη και διαφανή παρακολούθηση της επισιτιστικής αγοράς, η οποία αδιαμφισβήτητα θα διαδραματίσει ιδιαίτερα κομβικό ρόλο για την ορθή λήψη αποφάσεων και την αντιμετώπιση του ζητήματος με τα κατάλληλα εργαλεία για την πρόληψη και την αντιμετώπιση ενδεχόμενων κρίσεων σχετικά με τον εφοδιασμό τροφίμων, πρώτων υλών παραγωγής τροφίμων και συνολικά την εφοδιαστική αλυσίδα για τους ευρωπαίους πολίτες.