Εθνικά Στρατηγικά Σχέδια της ΚΑΠ

Μέσω των εθνικών στρατηγικών σχεδίων, τα κράτη μέλη εκθέτουν τα εξατομικευμένα σχέδια δράσης τους για το πώς σκοπεύουν να επιτύχουν τους εννέα στόχους της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) ύψους 270 δισεκατομμυρίων ευρώ, η οποία θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2023.

Τα σχέδια υποβλήθηκαν στην Επιτροπή για τελική έγκριση, όλα τα σχέδια έλαβαν το πράσινο φως από το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, εκτός από το ολλανδικό, του οποίου το τελικό κείμενο υποβλήθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο. Σύμφωνα με τον Επίτροπο Γεωργίας της ΕΕ  θα πρέπει να συζητηθεί και από άλλους Επιτρόπους, γιατί οι δείκτες για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, όπως οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, η κατανάλωση ενέργειας ανά εκτάριο και η χρήση φυτοφαρμάκων και αζώτου στην Ολλανδία είναι από τους υψηλότερους στην Ευρώπη.

Tο Ελληνικό Στρατηγικό Σχέδιο για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική ύψους 13,4 δισ. ευρώ που ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έρχεται να δώσει λύσεις σε κρίσιμα ζητήματα του πρωτογενή τομέα και των αγροτικών μας περιοχών.

Η έγκριση του Στρατηγικού μας Σχεδίου σηματοδοτεί μια νέα περίοδο σημαντικών μεταρρυθμίσεων και αλλαγών για τον πρωτογενή μας τομέα και τις αγροτικές μας περιοχές, δεδομένων των σοβαρών και μεγάλων προκλήσεων που καλούνται να αντιμετωπίσουν», δήλωσε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων κ. Γεωργαντάς λίγο μετά την τελική έγκριση του ελληνικού σχεδίου.

Η επιτυχής εφαρμογή του εν λόγω Στρατηγικού Σχεδίου αποτελεί «τη σημαντικότερη πρόκληση για τον παραγωγικό μετασχηματισμό του πρωτογενή τομέα της χώρας μας, ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψη τις αλλεπάλληλες κρίσεις», τόνισε ο Υπουργός κ. Γεωργαντάς στις επίσημες δηλώσεις του.

Ο Έλληνας ευρωβουλευτής της Ομάδας της Αριστεράς GUE/NGL κ. Πέτρος Κόκκαλης, μέλος της Επιτροπής AGRI του Ευρωκοινοβουλίου δήλωσε πως «χωρίς κανένα ίχνος υπερβολής, η νέα ΚΑΠ 2023-2027 αποτελεί την τελευταία ιστορική ευκαιρία για την ελληνική γεωργία να αποκτήσει προστιθέμενη αξία και ισχυρότερη θέση στον ανταγωνισμό δεδομένων των συνθηκών.

Παρά το γενικότερο αίσθημα ενθουσιασμού για την έγκριση του Ελληνικού Στρατηγικού Σχεδίου, αναγνωρίζεται από όλες τις πλευρές η δυσκολία εφαρμογής και υλοποίησης του λόγω των των αλλεπάλληλων κρίσεων και των συνθηκών που επικρατούν στην παγκόσμια και ελληνική οικονομία.

Είναι γεγονός, ότι αναμένονται σημαντικές αλλαγές στον αγροτικό τομέα, οι οποίες όμως ήδη εγείρουν επιφυλάξεις τόσο στους αγροτικούς κύκλους όσο και σε επίσημο επίπεδο λόγω έλλειψης σχετικής ενημέρωσης.

Το ελληνικό σχέδιο θα βελτιώσει τη βιωσιμότητα των μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής γεωργίας. Αυτό θα γίνει με τη βοήθεια στοχευμένης εισοδηματικής στήριξης και πρόσθετης αναδιανεμητικής ενίσχυσης. Για την αντιμετώπιση της πρόκλησης της ανανέωσης των γενεών, περισσότεροι από 65 000 νέοι γεωργοί (ηλικίας κάτω των 40 ετών) θα λάβουν ειδική στήριξη για τη δημιουργία της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας. Θα λάβουν επίσης πρόσθετη εισοδηματική στήριξη για να εξασφαλίσουν επαρκές εισόδημα και να διευκολύνουν την πρόσβαση σε πιστώσεις και γη. Επιπλέον, η στήριξη της ΚΑΠ αναμένεται να δημιουργήσει περισσότερες από 70.000 νέες θέσεις εργασίας στις αγροτικές περιοχές. Το Ελληνικό Σχέδιο στοχεύει, επίσης, στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της γεωργίας και στην αποτελεσματικότερη διαχείριση των φυσικών πόρων. Περίπου 1,4 δισεκατομμύρια ευρώ στήριξης της ΚΑΠ θα αποσκοπούν στον διπλασιασμό της συνολικής γεωργικής γης βιολογικής γεωργίας έως το τέλος της περιόδου προγραμματισμού.

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων κ. Γεωργαντάς δήλωσε:

Η έγκριση του Στρατηγικού μας Σχεδίου σηματοδοτεί μια νέα περίοδο σημαντικών μεταρρυθμίσεων και αλλαγών για τον πρωτογενή μας τομέα και τις αγροτικές μας περιοχές, δεδομένων των σοβαρών και μεγάλων προκλήσεων που καλούνται να αντιμετωπίσουν. Μέσα από τον εθνικό στρατηγικό μας σχεδιασμό επιδιώκουμε την ενσωμάτωση με ισορροπημένο τρόπο των στόχων της νέας ΚΑΠ για οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική αειφορία, και μάλιστα για πρώτη φορά μέσα από μια ενιαία προσέγγιση, η οποία προβλέπει την από κοινού συνεισφορά των δύο Πυλώνων της, τόσο του Πυλώνα Ι των άμεσων ενισχύσεων, όσο και τον Πυλώνα ΙΙ των επενδύσεων, στην επίτευξη συγκεκριμένων προτεραιοτήτων με μετρήσιμα αποτελέσματα.

Για εμάς, η επιτυχής εφαρμογή του Στρατηγικού μας Σχεδίου αποτελεί τη σημαντικότερη πρόκληση για τον παραγωγικό μετασχηματισμό του πρωτογενή τομέα της χώρας μας, ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψη τις αλλεπάλληλες κρίσεις, καθώς θα προσδώσει ακόμη μεγαλύτερη προοπτική και αξία στα ποιοτικά αγροτικά μας προϊόντα, θα προστατεύσει τους πολύτιμους φυσικούς μας πόρους και την πλούσια βιοποικιλότητα των αγροτικών μας περιοχών προωθώντας με 1,4 δις ευρώ τις βιολογικές μεθόδους παραγωγής, θα τονώσει την κοινωνική συνοχή της ελληνικής υπαίθρου δημιουργώντας περισσότερες από 70.000 νέες θέσεις απασχόλησης και θα διαμορφώσει ελκυστικότερες συνθήκες διαβίωσης στην ελληνική περιφέρεια συμβάλλοντας στην ηλικιακή ανανέωση του πρωτογενή μας τομέα με περισσότερους από 65.000 νέους γεωργούς συνολικά, να επωφελούνται των ενισχύσεων της νέας ΚΑΠ.

Θα ήθελα με την ευκαιρία να ευχαριστήσω τους προκατόχους μου Υπουργούς, τη Γενική Γραμματεία Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων, τους θεσμικούς και παραγωγικούς φορείς, τις Υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ, τη Διαχειριστική Αρχή και τους τεχνικούς συμβούλους μας που συνέβαλαν στην επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας διαβούλευσης, κατάρτισης και έγκρισης του Στρατηγικού Σχεδίου, μιας διαδικασίας ιδιαίτερα απαιτητικής και δύσκολης που οδήγησε στην διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης, συνεκτικής και ισορροπημένης αναπτυξιακής – μεταρρυθμιστικής πρότασης, η οποία με τους σημαντικότατους πόρους 13,4 δις ευρώ που διαθέτει, φιλοδοξούμε να δημιουργήσει μια νέα δυναμική για την Ελληνική Γεωργία και τους Έλληνες παραγωγούς».

Η έγκριση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου της Ελλάδας για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) 2023-2027, σύμφωνα με τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Ολυμπία Τελιγιορίδου και Σταύρο Αραχωβίτη, αφενός υπογράφηκε χωρίς συναίνεση των αγροτών, αφετέρου «πρόκειται, παράλληλα, για ένα Στρατηγικό Σχέδιο που δεν μπορεί να αξιοποιήσει την αγροτική παράδοση, τη γεωγραφική θέση, τις εξαιρετικές εδαφοκλιματολογικές συνθήκες και την πλούσια βιοποικιλότητα της χώρας μας, την ύπαρξη σημαντικού και διεθνώς καταξιωμένου επιστημονικού και ερευνητικού δυναμικού, τη δεσπόζουσα θέση  προϊόντων μας στις διεθνείς αγορές, ώστε να συμβάλλει στην αξιοπρεπή διαβίωση των παραγωγών και την προστασία των καταναλωτών, καθώς και στον σταδιακό μετασχηματισμό του γεωργικού παραγωγικού μοντέλου και των αγροτικών περιοχών και βέβαια στην αξιοποίηση των ανεκμετάλλευτων συγκριτικών δυνατοτήτων του ελληνικού αγροδιατροφικού τομέα».

Οι βουλευτές τονίζουν πως το νέο ΕΣΣ  δεν αποτελεί ένα ολιστικό, συνεκτικό και ταυτόχρονα οραματικό στρατηγικό σχέδιο, που θα συνδέει αποδοτικά και αποτελεσματικά πολιτικές και καθώς «είναι πρόδηλο πως πρόκειται για ένα Στρατηγικό Σχέδιο που δεν προέκυψε μέσα από μία ολοκληρωμένη και συμμετοχική διαδικασία πραγματικής διαβούλευσης με όλους τους θεσμικούς φορείς και δεν διασφαλίζει την επιτυχή μετάβαση της ελληνικής γεωργίας από το μοντέλο μαζικής παραγωγής ομοειδών προϊόντων, που χαρακτηρίζεται από χαμηλές τιμές και ισχυρό διεθνή ανταγωνισμό, στο μοντέλο της διαφοροποιημένης παραγωγής προϊόντων ποιότητας και ταυτότητας, διατροφικής αξίας, γεωγραφικών ενδείξεων, βιολογικής γεωργίας, ασφάλειας και πιστοποίησης, που αποτελούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας και που οφείλει να επενδύσει σε αυτά. Η απουσία ολοκληρωμένου σχεδιασμού πηγάζει από την ανεπάρκεια της κυβέρνησης, που ήδη γνωρίζει ο αγροτικός κόσμος, που επί των ημερών της είδε 22.000 χιλιάδες αγρότες που έχασαν σε μια νύχτα μέρος ή το σύνολο των δικαιωμάτων τους, 450.000 ενστάσεις επί του πιο περίπλοκου συστήματος κατανομής δικαιωμάτων που επέλεξε και τις τεράστιες υποαπορροφήσεις στις συνδεδεμένες ενισχύσεις και πολλά ακόμα».

Η κυρία Τελιγιορίδου και ο κ. Αραχωβίτης ανέφεραν πως το ήδη εγκεκριμένο ΕΣΣ δεν καταργεί τις ανισότητες που υπάρχουν στους αγρότες εξαιτίας παλαιότερων αποφάσεων προς όφελος νέων γεωργών, ούτε ενισχύει τις μικρομεσαίες εκμεταλλεύσεις. Στην ουσία «πρόκειται για ένα Στρατηγικό Σχέδιο που δε μπορεί να αξιοποιήσει την αγροτική παράδοση, τη γεωγραφική θέση, τις εξαιρετικές εδαφοκλιματολογικές συνθήκες και την πλούσια βιοποικιλότητα της χώρας μας, την ύπαρξη σημαντικού και διεθνώς καταξιωμένου επιστημονικού και ερευνητικού δυναμικού, τη δεσπόζουσα θέση  προϊόντων μας στις διεθνείς αγορές, ώστε να συμβάλλει στην αξιοπρεπή διαβίωση των παραγωγών και την προστασία των καταναλωτών, καθώς και στον σταδιακό μετασχηματισμό του γεωργικού παραγωγικού μοντέλου και των αγροτικών περιοχών και βέβαια στην αξιοποίηση των ανεκμετάλλευτων συγκριτικών δυνατοτήτων του ελληνικού αγροδιατροφικού τομέα. … Με τη συνέχιση της ανερμάτιστης πολιτικής της κυβέρνησης κινδυνεύει για άλλη μια φορά η ευκαιρία αξιοποίησης των 19,3 δισ. ευρώ για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-2027 – που εξασφαλίστηκαν χάρη στην προσπάθεια της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ από τον Μάρτιο του 2018 με την κατάλληλη επιστημονική τεκμηρίωση για τη μη υιοθέτηση της αρχικής πρότασης της Commission για την εξωτερική σύγκλιση των δικαιωμάτων – να πάει χαμένη».