Αγροτικό Σύμφωνο: Ευρωπαϊκή δυναμική για τη στήριξη των αγροτικών περιοχών

Στις 15-16 Ιουνίου, περισσότεροι από 450 συμμετέχοντες που εκπροσωπούσαν τους φορείς χάραξης πολιτικής της ΕΕ, εθνικές και περιφερειακές, μαζί με τοπικές αρχές, κοινωνικούς και οικονομικούς φορείς συγκεντρώθηκαν για την πρώτη διάσκεψη του Συμφώνου για την Υπαίθρου.

Συμφώνησαν στη διακυβέρνηση ενός Αγροτικού Συμφώνου και δεσμεύτηκαν να επιτύχουν το μακροπρόθεσμο όραμα για τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ.

Κατά τη διάρκεια αυτών των δύο ημερών, οι συμμετέχοντες και τα μέλη της κοινότητας του Αγροτικού Συμφώνου άρχισαν να αναλαμβάνουν δεσμεύσεις για να καταστήσουν τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ ισχυρότερες, πιο συνδεδεμένες, ανθεκτικές και ευημερούσες έως το 2040.

Το Αγροτικό Σύμφωνο είναι μία από τις κύριες πρωτοβουλίες για την επίτευξη των στόχων του μακροπρόθεσμου οράματος για τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ, που εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Ιούνιο του 2021. Το Σύμφωνο είναι ένα πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των αρχών και των ενδιαφερομένων που ασχολούνται με την αγροτική εδαφική ανάπτυξη σε ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

Οι στόχοι του είναι να ενισχύσει τις φωνές της υπαίθρου και να τις φέρει ψηλότερα στην πολιτική ατζέντα, να δομήσει και να επιτρέψει τη συνεργασία και την αμοιβαία μάθηση και να ενθαρρύνει και να παρακολουθεί τις εθελοντικές δεσμεύσεις για δράση.

Οι συμμετέχοντες στο συνέδριο ανέλαβαν περισσότερες από 40 δεσμεύσεις βασισμένες σε αυτές που παρουσιάστηκαν πριν από το συνέδριο.

Αυτές οι δεσμεύσεις αντιμετωπίζουν συγκεκριμένα ζητήματα που προκύπτουν σε αγροτικές κοινότητες και περιοχές. Σύμφωνα με το τελευταίο Ευρωβαρόμετρο για τις αγροτικές περιοχές που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2021, οι βασικές ανάγκες των αγροτικών περιοχών που αναφέρθηκαν πιο συχνά από τους ερωτηθέντες είναι οι υποδομές μεταφορών και οι συνδέσεις (44%). Ακολουθεί η πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη, παιδική μέριμνα ή φροντίδα ηλικιωμένων και η διαθεσιμότητα θέσεων εργασίας/απασχόλησης/επιχειρηματικών ευκαιριών, που αναφέρεται κατά 27%. Παρόμοιο ποσοστό (26%) αναφέρει ψηφιακές υποδομές. Οι δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν αντικατοπτρίζουν αυτές τις προτεραιότητες.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διευκολύνει τη συγκρότηση και τις εργασίες του Συμφώνου για την Αγροτική Ανάπτυξη και θα συμβάλει στην παρακολούθηση της προόδου όσον αφορά την υλοποίηση των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί υπό την αιγίδα της.

Επιπλέον, η Επιτροπή δεσμεύτηκε για:

• Έναρξη λειτουργίας του αγροτικού παρατηρητηρίου της ΕΕ για την παροχή πιο λεπτομερών δεδομένων σχετικά με τις οικονομικές και δημογραφικές τάσεις στις αγροτικές περιοχές της ΕΕ για την ενημέρωση της χάραξης πολιτικής για την αγροτική ανάπτυξη.
• Δημοσίευση της εργαλειοθήκης σχετικά με την πρόσβαση στις ευκαιρίες χρηματοδότησης της ΕΕ για τις αγροτικές περιοχές, τόσο στο πλαίσιο όσο και εκτός της ΚΓΠ και της πολιτικής συνοχής, για να υποστηρίξει τους τοπικούς φορείς και τους κατόχους έργων και να υλοποιήσει ολοκληρωμένες αναπτυξιακές στρατηγικές.
• Παρακολούθηση του πώς χρησιμοποιούνται τα κονδύλια της ΕΕ από την Κοινή Αγροτική Πολιτική , την Πολιτική Συνοχής, την NextGenerationEU, το Horizon Europe, την Ψηφιακή Ευρώπη κ.λπ. για την υποστήριξη των αγροτικών περιοχών την περίοδο 2023-2027. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δημοσιεύσει επίσης έκθεση το 2024 με τον προβληματισμό της σχετικά με τη χρήση των κεφαλαίων την επόμενη περίοδο.
• Προστασία της υπαίθρου, μεταξύ άλλων, μέσω αξιολογήσεων εδαφικών επιπτώσεων σχετικών σημαντικών νομοθετικών πρωτοβουλιών.
• Αλληλεπίδραση με άλλα θεσμικά όργανα για να διατηρήσει τις αγροτικές περιοχές ψηλά στην ημερήσια διάταξη, ιδίως με τις διαδοχικές προεδρίες του Συμβουλίου.

Πάνω από 60 δισεκατομμύρια ευρώ είναι διαθέσιμα για αγροτική ανάπτυξη στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την περίοδο 2023-2027. Σύμφωνα με τη νέα ΚΓΠ, τουλάχιστον το 35% αυτών των κονδυλίων θα διατεθεί σε μέτρα στήριξης της τοπικής ανάπτυξης, του κλίματος, της βιοποικιλότητας, του περιβάλλοντος και της καλής διαβίωσης των ζώων.

Η πολιτική συνοχής θα συνεχίσει να επενδύει σε αγροτικές περιοχές μέσω των συμφωνιών εταιρικής σχέσης και των επιχειρησιακών προγραμμάτων της νέας προγραμματικής περιόδου. Αυτό θα πραγματοποιηθεί κυρίως μέσω του νέου διατομεακού στόχου πολιτικής που είναι αφιερωμένος στη βιώσιμη εδαφική και τοπική ανάπτυξη με βάση τον τόπο: «Στόχος πολιτικής 5 ? Η Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες».

Στη βάση της συμφωνίας διακυβέρνησης του Αγροτικού Συμφώνου, θα ακολουθήσουν συγκεκριμένες ενέργειες. Η ιδιότητα μέλους της Κοινότητας του Συμφώνου για την Ύπαιθρο είναι ακόμη ανοιχτή και οι δεσμεύσεις μπορούν ακόμη να υποβληθούν ηλεκτρονικά.