Η φιλοδοξία για μια πράσινη γεωργία αποτελεί «καυτή πατάτα» ενόψει της συνόδου κορυφής ΕΕ-ΑΕ

Το θέμα της αποθήκευσης και παραγωγής εμβολίων στην Αφρική είναι πιθανό να κυριαρχήσει στη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Αφρικανικής Ένωσης (ΑΕ). Ωστόσο, και οι δύο πλευρές επιθυμούν να ενισχύσουν τη συνεργασία τους και στον τομέα της γεωργικής πολιτικής.

Η πολυαναμενόμενη έκτη σύνοδος των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ και της Αφρικανικής Ένωσης θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες στις 17-18 Φεβρουαρίου, δύο χρόνια μετά τη δημοσίευση του σχεδίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μια «στρατηγική εταιρική σχέση» με την Αφρική.

Η ΕΕ επιθυμεί με αφορμή την «εταιρική σχέση» να ενθαρρύνει τα αφρικανικά κράτη να υιοθετήσουν τις περιβαλλοντικές πολιτικές της Πράσινης Συμφωνίας της. Ωστόσο, η πανδημία προκάλεσε την αναπροσαρμογή των προτεραιοτήτων στα αφρικανικά κράτη.

Ειδικότερα, η μεγάλη διαταραχή της παραγωγής και των αλυσίδων εφοδιασμού ώθησε πολλά κράτη να επικεντρωθούν περισσότερο στην αύξηση της εγχώριας παραγωγής και στη μείωση της εξάρτησής τους από τα εισαγόμενα τρόφιμα.

Η ΑΕ βλέπει τη διαδικασία «εταιρικής σχέσης» ως μια ευκαιρία να δώσει στις κυβερνήσεις της και στα περιφερειακά μπλοκ περισσότερα περιθώρια για την ενίσχυση των βιομηχανικών ικανοτήτων και αγορών. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, το 23% του ΑΕΠ της υποσαχάριας Αφρικής προέρχεται από τη γεωργία.

Σε επικοινωνία με την EURACTIV, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε ότι είναι πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε τα γεωργικά θέματα που θα συζητηθούν στη σύνοδο κορυφής.

Στο πλαίσιο της ανανεωμένης εταιρικής σχέσης με την Αφρική, η ΕΕ αναμένεται να στηρίξει συγκεκριμένες δράσεις για την ανάπτυξη της διανοητικής ιδιοκτησίας όσον αφορά, για παράδειγμα, τα αφρικανικά τρόφιμα.

Τον περασμένο Μάιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την καταχώριση του νοτιοαφρικανικού Rooibos/Red Bush στο σύστημα ποιότητας της ένωσης, το οποίο έγινε το πρώτο αφρικανικό τρόφιμο που προστατεύεται με γεωγραφική ένδειξη (ΓΕ) στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η Αφρικανική Ένωση ζήτησε την υποστήριξη της Οργάνωσης Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) για τη δημιουργία μιας ηπειρωτικής στρατηγικής για τις γεωγραφικές ενδείξεις, μια έκκληση που έγινε δεκτή από άλλους παγκόσμιους οργανισμούς – όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Γαλλική Υπηρεσία για την Ανάπτυξη (AFD) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας (WIPO).

Η στρατηγική για τις γεωγραφικές ενδείξεις στην Αφρική εγκρίθηκε τελικά τον Οκτώβριο του 2017 – λαμβάνοντας την άμεση υποστήριξη της ΕΕ, η οποία θεωρεί τις γεωγραφικές ενδείξεις ως μέρος του πρωτοκόλλου για τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας της Αφρικανικής Ηπειρωτικής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (AfCFTA), ένα εμβληματικό σχέδιο της ΑΕ που η ΕΕ έχει δεσμευτεί να υποστηρίξει πλήρως.

Μια δική μας αφρικανική πολιτική τροφίμων

Ο αντίκτυπος της εμβληματικής διατροφικής πολιτικής της ΕΕ – της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» (F2F), μπορεί να επεκταθεί στην Αφρική.

Όσον αφορά πιο συγκεκριμένους στόχους, η Επιτροπή πρότεινε μια φιλόδοξη μείωση κατά 50% της χρήσης και της επικινδυνότητας των φυτοφαρμάκων, μείωση κατά 20% της χρήσης λιπασμάτων και μείωση κατά 50% της χρήσης αντιβιοτικών στη γεωργία και την υδατοκαλλιέργεια. Και όλα αυτά μέχρι το 2030…

Οι Αφρικανοί αγρότες φοβούνται ότι οι απαιτήσεις για την επίτευξη αυτών των στόχων, εάν θέλουν να πωλούν τα προϊόντα τους στην Ευρώπη, θα μπορούσαν γρήγορα να αποτελέσουν σημαντικό εμπόδιο στο εμπόριο, καθώς οι επιπτώσεις των αποφάσεων που λαμβάνονται σε επίπεδο ΕΕ δεν σταματούν στα σύνορά της.

Η μεγαλύτερη ανησυχία για τους Αφρικανούς αγρότες είναι ότι το ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ θα μπορούσε να καταστεί άδικο λόγω των απαιτήσεων που επιβάλλονται και της απαίτησης να συμμορφωθούν χωρίς συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα για να προλάβουν τους Ευρωπαίους αγρότες.

Την περασμένη εβδομάδα, η Συμμαχία για την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή στην Αφρική (AFSA), ένα δίκτυο 36 φορέων της κοινωνίας των πολιτών, που εκπροσωπούν τους μικροκαλλιεργητές και τους κτηνοτρόφους, κάλεσε την Αφρικανική Ένωση να υποστηρίξει την πρωτοβουλία για την ανάπτυξη μιας αφρικανικής πολιτικής τροφίμων με στόχο τη μείωση της εξάρτησης από τις υπερτιμημένες εισαγωγές.

Ο πρόεδρος της AFSA Chris Macaloo είπε σε δήλωσή του ότι «τα επίπεδα παραγωγής στην Αφρική έχουν μειωθεί, με αποτέλεσμα να απαιτούνται εισαγωγές τροφίμων».

«Η βιομηχανοποιημένη παραγωγή τροφίμων δεν είναι ανθεκτική στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και συμβάλλει στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα την υπερθέρμανση του πλανήτη – μειώνοντας έτσι την παραγωγικότητα», είπε.

Ο Million Belay, συντονιστής της AFSA, πρόσθεσε ότι «το μεγαλύτερο μέρος του χώρου πολιτικής της Αφρικής είναι ήδη κατειλημμένο από εξωτερικούς παράγοντες και συμφέροντα, αλλά τώρα με τους συμβούλους που εργάζονται σε επίπεδο Αφρικανικής Ένωσης και άλλους βασικούς κυβερνητικούς και μη κυβερνητικούς οργανισμούς (πρόθυμους να συνεργαστούν με τις 23 χώρες) μπορούν πλέον να σχεδιάσουν την πολιτική της Αφρικής με βάση την επιθυμία των λαών».

Απρόβλεπτες συνέπειες

Στη διάσκεψη κορυφής ΕΕ-Αφρικής για τις επιχειρήσεις στο Μαρακές τον περασμένο μήνα, οι εμπειρογνώμονες υποστήριξαν ότι απαιτούνται αυξημένες επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα και εφαρμογή πολιτικών για να προωθηθεί η ανάπτυξη της αφρικανικής γεωργίας.

Η Samira Rafaela, Ολλανδή ευρωβουλευτής των Φιλελευθέρων, δήλωσε ότι η στρατηγική της ΕΕ «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», με τις πράσινες φιλοδοξίες της, είναι σημαντική. Τόνισε όμως ότι είναι εξίσου σημαντικό ότι κατά την επιβολή των προτύπων της, δεν θα έχει ως συνέπεια τον αποκλεισμό των αφρικανικών γεωργικών προϊόντων.

Προέτρεψε, μάλιστα, την ΕΕ να συμβάλει στην ανάπτυξη της γεωργίας στην Αφρική – σεβόμενη παράλληλα τις τοπικές μεθόδους, οι οποίες έχουν αποδειχθεί ότι λειτουργούν.

«Πρέπει να αναρωτηθούμε πώς μπορούμε να ενσωματώσουμε ορισμένες από αυτές τις μεθόδους που λειτουργούν στο μείγμα της γεωργικής παραγωγής και του διεθνούς εμπορίου», είπε.

Πηγή: EurActiv.com | Μεταφρασμένο από Γεωργία Ευαγγελία Καραγιάννη