Οι αγρότες πρέπει να γνωρίζουν τις αλλαγές στους κανόνες της ΚΑΠ μέχρι την άνοιξη

Σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στη EURACTIV, η πρόεδρος της ένωσης αγροτών της ΕΕ COPA Κριστιάν Λαμπέρ*, κάνει μια αναδρομή στα σημαντικότερα αγροτικά θέματα της χρονιάς στη Γαλλία και την Ευρώπη και συζητά τις προσδοκίες της για την ανάληψη της εκ περιτροπής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ από τη Γαλλία τον επόμενο μήνα.

Ας ξεκινήσουμε με την ΚΑΠ: η οποία εγκρίθηκε τον Νοέμβριο, τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ έχουν προθεσμία έως τις 31 Δεκεμβρίου για να υποβάλουν τα εθνικά στρατηγικά τους σχέδια στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στη συνέχεια, θα πρέπει να περιμένουμε την απάντηση της Επιτροπής, πιθανώς στο τέλος του καλοκαιριού του 2022 – σύμφωνα με τον αναπληρωτή γενικό διευθυντή της ΓΔ Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της Επιτροπής, Τάσο Χανιώτη. Σας ανησυχεί αυτή η καθυστέρηση;

Όταν ο κ. Χανιώτης ανακοίνωσε τις προθεσμίες, νομίζω ότι όλοι οι αγρότες ανησύχησαν. Τα εθνικά στρατηγικά σχέδια πρέπει να υποβληθούν στις Βρυξέλλες στα τέλη Δεκεμβρίου, οπότε και θα εξεταστούν. Έπειτα, τα σχέδια θα σταλούν στα κράτη μέλη για τυχόν διορθώσεις και στη συνέχεια θα σταλούν πίσω στην Επιτροπή… είναι πραγματικά απαραίτητο να προσπαθήσουν όλοι να τηρήσουν τις προθεσμίες.

Η Επιτροπή θα είναι ήδη σε θέση να αρχίσει να εργάζεται πάνω στα στρατηγικά σχέδια που θα της υποβληθούν. Μας έχουν υποσχεθεί ότι οι προθεσμίες θα μειωθούν όσο το δυνατόν περισσότερο, ώστε τα κράτη μέλη να παραλάβουν τα σχέδια τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για εμάς.

Θα πιέσουμε επίσης τον υπουργό γεωργίας μας να είναι σκληρός απέναντι στην Επιτροπή κατά τη διάρκεια της γαλλικής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ. Οι αλλαγές που προβλέπονται για τη νέα ΚΑΠ είναι σημαντικές για τους αγρότες και πρέπει να γνωρίζουμε τους κανόνες του παιχνιδιού μέχρι το τέλος της άνοιξης του 2022.

Όσον αφορά τα εθνικά στρατηγικά σχέδια που έχουν ήδη δημοσιευθεί, αρκετές ΜΚΟ μόλις δημοσίευσαν μια έκθεση στην οποία υποστηρίζουν την έλλειψη πράσινης φιλοδοξίας σε αυτά τα σχέδια.

Ό,τι κι αν προτείνουμε, δεν θα είναι ποτέ αρκετό για τις ΜΚΟ. Οι ΜΚΟ μπορούν να μιλούν και να μας λένε τι να κάνουμε, αλλά οι αγρότες είναι αυτοί που πρέπει να εφαρμόσουν τα σχέδια στην πράξη.

Υπήρχαν διάφορες επιλογές για αυτά τα εθνικά στρατηγικά σχέδια. Ένα ενδεχόμενο θα ήταν να είχαν τεθεί πολύ υψηλοί στόχοι, οπότε πολύ λίγοι αγρότες θα κατάφερναν να τους επιτύχουν. Σε αυτή την περίπτωση, πολλοί αγρότες θα έχαναν σημαντική στήριξη, και επιπλέον, δεν θα υπήρχαν τα επιθυμητά περιβαλλοντικά αποτελέσματα.

Σκοπός, ωστόσο, είναι να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος και να επιτύχουν τους στόχους όσο το δυνατόν περισσότεροι γεωργοί. Το θετικό αποτέλεσμα για το περιβάλλον συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τον αριθμό των γεωργών που καταφέρνουν να ενταχθούν στο σύστημα.

Η Επιτροπή σχεδιάζει να θεσπίσει νόμο για την υγεία του εδάφους το 2023, γεγονός που έχει προκαλέσει ανησυχίες στην αγροτική κοινότητα. Από τη σκοπιά ενός αγρότη, ποιες είναι αυτές οι ανησυχίες και τι περιμένετε από την πρόταση της Επιτροπής;

Αυτή η στρατηγική για το έδαφος μας ανησυχεί επειδή είναι μια ρύθμιση από πάνω προς τα κάτω. Καθώς, όμως, τα εδάφη είναι πολύ διαφορετικά από περιοχή σε περιοχή και από χώρα σε χώρα, δεν θα πρέπει να υπάρχει ένας ενιαίος ευρωπαϊκός κανόνας. Πρέπει να διατηρήσουμε τη δυνατότητα παραγωγής σε όλα τα εδάφη, προσαρμόζοντας τις γεωργικές πρακτικές ώστε να σέβονται τις ιδιαίτερες συνθήκες. Όλα θα εξαρτηθούν από το πόσο δίκαιες θα είναι οι προτάσεις που θα τεθούν στο τραπέζι.

Το βέβαιο είναι ότι, καθώς η κλιματική αλλαγή επιταχύνεται, αυτές οι υποχρεώσεις και αυτή η στρατηγική σε σχέση με το έδαφος πρέπει να συνδεθούν με την πραγματικότητα των κλιματικών κινδύνων. Κλιματική αλλαγή σημαίνει ότι σε ορισμένα χρόνια θα υπάρχουν τεράστιες πλημμύρες και αργότερα θα υπάρχουν πολύ σοβαρές ξηρασίες. Αυτό απαιτεί μεγάλη προσοχή στην πρόταση που θα γίνει. Και, φυσικά, όλα θα εξαρτηθούν από τα οικονομικά μέσα που θα τεθούν στο τραπέζι για τη στήριξη των αγροτών.

Σχετικά με την αύξηση των τιμών των λιπασμάτων, η Επιτροπή συνεχίζει να επιμένει ότι η κατάσταση οφείλεται περισσότερο στις τιμές της ενέργειας παρά στην απαγόρευση εισαγωγής υγρών λιπασμάτων. Η απαγόρευση επανεξετάζεται, περιμένετε ότι η Επιτροπή θα κάνει πίσω;

Είναι βέβαιο ότι η εκτίναξη της τιμής του φυσικού αερίου έχει τεράστιο αντίκτυπο στις τιμές των λιπασμάτων. Η τιμή του λιπάσματος έχει διπλασιαστεί ή και τριπλασιαστεί, ανάλογα με το λίπασμα. Έτσι, η στρατηγική του [Ρώσου προέδρου] Βλαντιμίρ Πούτιν έχει μεγάλο αντίκτυπο στους Ευρωπαίους αγρότες, γεγονός που είναι ανησυχητικό όσον αφορά την αύξηση των τιμών και, μακροπρόθεσμα, τη διαθεσιμότητα των λιπασμάτων.

Στη συνέχεια, υπάρχει η στάση των ευρωπαίων παραγωγών λιπασμάτων. Τους ζητάμε να είναι ρεαλιστές και σοβαροί, δηλαδή να μην κερδοσκοπούν πάνω στην έλλειψη – διαφορετικά, μπορεί να καταλήξουμε σε χαμηλότερες αποδόσεις. Αλλά κινδυνεύουμε επίσης να έχουμε ανεπαρκή επίπεδα πρωτεϊνών, κάτι που θα ήταν επιζήμιο για τις ζωοτροφές.

Η Γαλλία θα αναλάβει την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ την 1η Ιανουαρίου 2022. Ένα από τα θέματα για τα οποία υπάρχουν μεγάλες προσδοκίες είναι το ζήτημα με τη «ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής» σχετικά με τα περιβαλλοντικά και υγειονομικά πρότυπα στις εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ με τρίτες χώρες. Τι περιμένετε από τη γαλλική προεδρία στον τομέα αυτό;

Στην πραγματικότητα, οι «ρήτρες αμοιβαίας συνδρομής» υπάρχουν ήδη στις εμπορικές συμφωνίες, αλλά δεν εφαρμόζονται επαρκώς. Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει να επιβάλει ακόμη πιο αυστηρές απαιτήσεις για το περιβάλλον, την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων. Αυτό αυξάνει τη στρέβλωση του ανταγωνισμού μεταξύ των ευρωπαϊκών προϊόντων και εκείνων από άλλες ηπείρους, επειδή οι υπάρχουσες ρήτρες στις παραδοσιακές εμπορικές συμφωνίες είναι ήδη ανεπαρκείς.

Με το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής σε έξαρση και τη νέα, πολύ απαιτητική στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», φοβόμαστε ότι αυτό θα επιτείνει ακόμη περισσότερο αυτό το ανταγωνιστικό χάσμα και, ως εκ τούτου, θέτουμε ουσιαστικά το ζήτημα των πρόσθετων «ρητρών αμοιβαίας συνδρομής». Δεν πρόκειται για απαγόρευση στο εμπόριο, αλλά από την άλλη πλευρά, θέλουμε να υπάρχουν σαφώς καθορισμένοι κανόνες για να γίνει αυτό το εμπόριο πιο δίκαιο.

Ένα άλλο σημαντικό θέμα για την παρούσα προεδρία θα είναι το ζήτημα των φυτοφαρμάκων. Πολλές ΜΚΟ ζητούν από τη Γαλλία να δεσμευτεί για την εκ νέου έγκριση της δραστικής ουσίας γλυφοσάτης, αλλά και για τη σταδιακή κατάργηση των συνθετικών φυτοφαρμάκων γενικά – όπως υποσχέθηκε ο Εμανουέλ Μακρόν στο Παγκόσμιο Συνέδριο για τη Διατήρηση της Φύσης στη Μασσαλία τον Σεπτέμβριο. Ποια είναι η θέση σας επί του θέματος;

Ο Εμανουέλ Μακρόν μερικές φορές μιλάει πολύ γρήγορα, αυτό συνέβη στη Μασσαλία. Είπε ότι η Γαλλία πρόκειται να επιταχύνει τη σταδιακή κατάργηση των φυτοφαρμάκων και οκτώ ημέρες αργότερα, έκανε πίσω και αντί γι’ αυτό είπε ότι θέλει να επιταχύνει την ευρωπαϊκή εναρμόνιση των κανόνων και να καταργήσει τα προβληματικά προϊόντα το συντομότερο δυνατό.

Δεν πρέπει όμως να θέσουμε τους αγρότες σε τεχνικό αδιέξοδο, δηλαδή να τους εμποδίσουμε να εκμεταλλευτούν τις καλλιέργειές τους. Καμία απαγόρευση χωρίς λύση, γιατί αν η απαγόρευση ορισμένων προϊόντων σταματήσει την παραγωγή, όλοι χάνουν.

Επιπλέον, δεν εναπόκειται σε μία μόνο χώρα να αποφασίσει, διότι έχουμε ενιαία αγορά. Χρειαζόμαστε ενιαίους κανόνες για την έγκριση ή την απαγόρευση φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Αν ένα προϊόν θεωρείται επικίνδυνο σε μια χώρα, είναι φυσιολογικό να είναι επικίνδυνο και στην άλλη. Είτε είναι επικίνδυνο, είτε δεν είναι.

Ως εκ τούτου, η Γαλλία θα εργαστεί σκληρά για την εναρμόνιση των κανόνων σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη βελτίωση της χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, ενώ θα επιταχύνει επίσης την έρευνα στον τομέα της βιοελέγχου και τον ενιαίο ορισμό του τι συνιστά βιοέλεγχος.

Υπάρχει ένα επιπλέον θέμα που δημιούργησε μεγάλο διχασμό φέτος: οι νέες γονιδιωματικές τεχνικές. Ποιοι είναι οι κίνδυνοι και τα οφέλη αυτών των νέων τεχνολογιών για εσάς;

Δεν μπορούμε να κρίνουμε τις νέες γονιδιωματικές τεχνικές με τον ίδιο τρόπο που κρίναμε τους γενετικά τροποποιημένος οργανισμούς το 2001. Η τεχνική έχει εξελιχθεί, δεν έχει καμία σχέση με αυτό. Για εμάς, είναι σημαντικό να υπερασπιστεί ο Γάλλος πρόεδρος αυτή την τεχνική κατά τη διάρκεια της γαλλικής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι NGT [νέες γονιδιωματικές τεχνικές] έχουν πλεονεκτήματα για τη γεωργία. Εν όψει της κλιματικής αλλαγής, χρειαζόμαστε πρόσθετα εργαλεία και φυτά που είναι πιο ανθεκτικά στις ασθένειες.

Θα είναι καλύτερα για τον πλανήτη, θα είναι καλύτερα για τα φυτά, τους καταναλωτές και τα ζώα. Και θα είναι επίσης καλύτερο για το πορτοφόλι μας, επειδή θα χρειαζόμαστε λιγότερα μυκητοκτόνα, ζιζανιοκτόνα και εντομοκτόνα στις καλλιέργειές μας. Νομίζω ότι πρέπει να μείνουμε πιστοί στην ιδέα ότι η καινοτομία είναι η καλύτερη επιλογή.

*Η Κριστιάν Λαμπέρ είναι πρόεδρος της ένωσης αγροτών της ΕΕ COPA και ήταν επίσης η πρώτη γυναίκα που εξελέγη επικεφαλής της γαλλικής FNSEA.

Πηγή: euroactive.gr