Αύξημένη Ζήτηση για την Αγροτική Γη

 Σύμφωνα με στοιχεία της Deutsche Bank, από το 2000 έως σήμερα έχουν αλλάξει χέρια περισσότερα από 830.000 στρέμματα γης στις αναπτυσσόμενες και όχι μόνο χώρες, αριθμός που αντιστοιχεί στο 1,7% των γεωργικών εκτάσεων του πλανήτη.

Πίσω από ένα πολύ μεγάλο κομμάτι αυτών των συναλλαγών «κρύβονται» μερικά από τα πλέον γνωστά ονόματα από την αγορά των private equities και των hedge funds. Όχι, όμως, μόνο αυτά, καθώς η καλλιεργήσιμη γη προσελκύει, επίσης, κρατικούς επενδυτικούς οργανισμούς αλλά υγιή ασφαλιστικά ταμεία που αναζητούν σίγουρες επενδυτικές επιλογές με μεγάλες προοπτικές απόδοσης. Ο σκοπός όλων αυτών των διεθνών κεφαλαίων είναι ο έλεγχος της παραγωγής και εμπορίας των τροφίμων.

Τα παραδείγματα που αναφέρει η Deutsche Bank είναι ενδεικτικά:

Το αμερικανικό συνταξιοδοτικό ταμείο TIAA-CREF Retirement Equity Fund κατέχει πάνω από 4,2 εκατ. στρέμματα στη Βραζιλία, τα οποία κόστισαν 1,24 εκατ. δολάρια, ενώ στην ίδια χώρα η γερμανική αγροτική επενδυτική εταιρεία Acazis έχει αγοράσει 560.000 στρέμματα έναντι 77 εκατ. δολαρίων. Οι Άραβες με το κρατικό Abu Dhabi Fund for Development κατέχει 300.000 στρέμματα στο Σουδάν, ενώ η Σαουδική Αραβική Αl Amoudi έχει αγοράσει τεράστιες εκτάσεις σε πολλές χώρες.

Εκτός, όμως, από τα κρατικά funds, τεράστιες εκτάσεις σε διάφορες χώρες του πλανήτη κατέχουν ιδιωτικές επιχειρήσεις και επενδυτικοί κολοσσοί. Ορισμένοι εξ αυτών και πιο συγκεκριμένα εκείνοι που δραστηριοποιούνται ή έχουν επεκτείνει τις δραστηριότητές τους στον αγροτικό τομέα και την παραγωγή τροφίμων, αξιοποιούν τις αποκτηθείσες εκτάσεις για ιδία χρήση. Η πλειοψηφία ωστόσο, και ειδικότερα τα μεγάλα επενδυτικά funds αποβλέπουν στα κέρδη από τη μεταπώληση των εκτάσεων αυτών σε ιδιωτικά και κρατικά κεφάλαια.

Το ερώτημα, βέβαια, είναι για ποιούς λόγους οι επενδύσεις στον τομέα της γεωργίας και των καλλιεργήσιμων εκτάσεων είναι ελκυστικές στους επενδυτές;

● Παρέχουν εξαιρετικές προοπτικές για την παραγωγή εισοδήματος με αποδόσεις από την παραγωγικότητα της γεωργίας, επειδή σε μακροπρόθεσμη βάση η ανισορροπία προσφοράς και ζήτησης για γεωργικά προϊόντα αναμένεται να οδηγήσει σε περαιτέρω ενίσχυση των τιμών.
Οι αποδόσεις ποικίλλουν ανάλογα με την περιοχή και το είδος της γης και ξεκινούν από το 10% για αρχικές επενδύσει στην Αφρική και ανέρχονται πάνω από 20% ή ακόμα και 30% στη Βραζιλία.

● Οι τιμές των αγροτικών γαιών βρίσκονται σε ανοδική πορεία λόγω των προβλέψεων ότι η ζήτηση για γεωργικά προϊόντα – ως τρόφιμα αλλά και ως βιοκαύσιμα- θα συνεχίσει να αυξάνεται.

● Δίνει στους επενδυτές τη δυνατότητα για διαφοροποίηση του επενδυτικού τους χαρτοφυλακίου.
Ο πολύ χαμηλός συσχετισμός των αποδόσεων με τις παραδοσιακές κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων, όπως οι μετοχές και οι αγορές ομολόγων, συχνά αναφέρεται ως ένα ελκυστικό χαρακτηριστικό της επένδυσης σε γεωργική γη.

● Πρόκειται για επενδύσεις που είναι προστατευμένες απέναντι στον πληθωρισμό, με τις αποδόσεις τους μάλιστα να θεωρούνται τυπικά υψηλότερες από αυτόν.

Ο ανεξάρτητος οργανισμός Land Matrix αναφέρει ότι το σημείο καμπής για την έξαρση του ενδιαφέροντος στην αγροτική γη ήταν η διατροφική κρίση του 2007-2008. Την επόμενη κιόλας χρονιά, το επενδυτικό ενδιαφέρον εκτοξεύτηκε με περίπου 300 εκατ. στρέμματα καλλιεργήσιμων εκτάσεων να αλλάζουν χέρια μόνο μέσα στο 2009.

Τα δύο τρίτα της γης που είναι στο στόχαστρο των αγορών βρίσκονται στην Αφρική (ιδίως στην Υποσαχάρια) ενώ μεγάλο είναι και το ενδιαφέρον για τη Λατινική Αμερική και δη τη Βραζιλία. Πλήθος αγοραπωλησιών γίνονται και στην Ευρώπη, ωστόσο αφορούν πολύ χαμηλότερα μεγέθη.

Σε κάθε περίπτωση, οι επενδυτές αναζητούν σχετικά μεγάλες εκτάσεις, γι’ αυτό και μέχρι πρόσφατα η Ελλάδα των μικρών κλήρων δεν βρισκόταν στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος. Ωστόσο, η οικονομική συγκυρία στη χώρα μας και οι επενδυτικές ευκαιρίες που συνεπάγεται δεν αφήνουν αδιάφορα τα ιδιωτικά funds τα οποία, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, έχουν αυτή τη στιγμή στο μικροσκόπιό τους αγροτεμάχια 500 στρεμμάτων.