Επιπτώσεις της COVID-19 στη Ζήτηση των Αγροτικών Προϊόντων

Σύμφωνα με το γεωργικό Outlook 2020-2029 του ΟΟΣΑ-FAO, η πανδημία αναμένεται να μειώσει τη ζήτηση τα επόμενα χρόνια και θα μπορούσε να υπονομεύσει περαιτέρω την επισιτιστική ασφάλεια.

Η καταπολέμηση της παγκόσμιας πανδημίας COVID-19 προκαλεί άνευ προηγουμένου αβεβαιότητες στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων, με πιθανά εμπόδια στις αγορές εργασίας, στις βιομηχανίες εισροών, στη γεωργική παραγωγή, στην επεξεργασία τροφίμων, στις μεταφορές και στην εφοδιαστική, καθώς και μετατοπίσεις στη ζήτηση για τρόφιμα και υπηρεσίες τροφίμων. Βραχυπρόθεσμα, οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας διακόπτουν τις γενικά θετικές μεσοπρόθεσμες προοπτικές για την παγκόσμια γεωργική παραγωγή και την κατανάλωση τροφίμων. Οι κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν την πρόκληση να δημιουργήσουν ισορροπημένες πολιτικές που να αντιμετωπίζουν άμεσες ανάγκες, όπως οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού και να δημιουργούν ανθεκτικές συνθήκες, ώστε ο γεωργικός τομέας να «οικοδομήσει καλύτερα», σύμφωνα με νέα έκθεση που παρουσιάστηκε σήμερα από τον Γενικό Γραμματέα του ΟΟΣΑ Angel Gurria και τον ΟΗΕΟ Γενικό Διευθυντή του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) QU Dongyu.

Η κοινή έκθεση OECD–FAO για τη γεωργική προοπτική 2020-2029 διαπιστώνει ότι τα επόμενα δέκα χρόνια η αύξηση της προσφοράς πρόκειται να ξεπεράσει την αύξηση της ζήτησης, προκαλώντας τις πραγματικές τιμές των περισσότερων εμπορευμάτων να παραμείνουν στα ίδια ή κάτω από τα τρέχοντα επίπεδα. Οι διακυμάνσεις στους κινητήριους παράγοντες της προσφοράς και της ζήτησης θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ισχυρές διακυμάνσεις τιμών γύρω από αυτήν τη γενική πορεία.

Ταυτόχρονα, η μείωση των διαθέσιμων εισοδημάτων σε χώρες χαμηλού εισοδήματος και νοικοκυριά που προκαλείται από την COVID-19 αναμένεται να μειώσει τη ζήτηση κατά τα πρώτα χρόνια αυτής της προοπτικής και θα μπορούσε να υπονομεύσει περαιτέρω την επισιτιστική ασφάλεια.

Ένας αυξανόμενος παγκόσμιος πληθυσμός παραμένει ο κύριος μοχλός αύξησης της ζήτησης, αν και τα πρότυπα κατανάλωσης και οι προβλεπόμενες τάσεις ποικίλλουν ανάλογα με το επίπεδο του εισοδήματος και της ανάπτυξής τους. Η μέση κατά κεφαλή διαθεσιμότητα τροφίμων αναμένεται να φθάσει περίπου 3.000 kcal και 85 g πρωτεΐνης την ημέρα έως το 2029. Λόγω της συνεχιζόμενης μετάβασης στις παγκόσμιες δίαιτες προς την υψηλότερη κατανάλωση ζωικών προϊόντων, λιπών και άλλων τροφίμων, το μερίδιο των βάσεων στο καλάθι τροφίμων προβλέπεται να μειωθεί έως το 2029 για όλες τις ομάδες εισοδήματος. Συγκεκριμένα, οι καταναλωτές στις χώρες μεσαίου εισοδήματος αναμένεται να χρησιμοποιήσουν το πρόσθετο εισόδημά τους για να μετατοπίσουν τη διατροφή τους από τα βασικά προς προϊόντα υψηλότερης αξίας.

Οι ανοικτές και διαφανείς διεθνείς αγορές θα είναι ολοένα και πιο σημαντικές για την επισιτιστική ασφάλεια, ιδίως σε χώρες όπου οι εισαγωγές αντιπροσωπεύουν μεγάλο μερίδιο της συνολικής κατανάλωσης θερμίδων και πρωτεϊνών. » Ένα λειτουργικό, προβλέψιμο διεθνές εμπορικό σύστημα μπορεί να συμβάλει στη διασφάλιση της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας και να επιτρέψει στους παραγωγούς των χωρών εξαγωγής να ευδοκιμήσουν » , δήλωσε ο κ. Gurria. «Η εμπειρία έχει δείξει ότι οι εμπορικοί περιορισμοί δεν αποτελούν συνταγή για την επισιτιστική ασφάλεια».

Ο Γενικός Διευθυντής του FAO Qu είπε: «Χρειαζόμαστε καλύτερες πολιτικές, περισσότερη καινοτομία, αυξημένες επενδύσεις και μεγαλύτερη συμπερίληψη για τη δημιουργία δυναμικών, παραγωγικών και ανθεκτικών τομέων γεωργίας και τροφίμων».
Περίπου το 85% της παγκόσμιας αύξησης της παραγωγής καλλιεργειών κατά την επόμενη δεκαετία αναμένεται να προέλθει από βελτιώσεις στην απόδοση που προκύπτουν από την υψηλότερη χρήση εισροών, τις επενδύσεις στην τεχνολογία παραγωγής και τις καλύτερες πρακτικές καλλιέργειας. Οι πολλαπλές συγκομιδές ετησίως θα αντιστοιχούν σε άλλο 10 τοις εκατό της αύξησης της παραγωγής, αφήνοντας μόνο το 5 τοις εκατό στην επέκταση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Μέχρι το 2024, η παραγωγή υδατοκαλλιέργειας αναμένεται να προσπεράσει την αλιευτική αλιεία ως τη σημαντικότερη πηγή ψαριών παγκοσμίως. Η παγκόσμια κτηνοτροφία αναμένεται να αυξηθεί κατά 14%, ταχύτερα από την προβλεπόμενη αύξηση του αριθμού των ζώων. Η χρήση ζωοτροφών θα επεκταθεί σε συνάρτηση με την υδατοκαλλιέργεια και την κτηνοτροφία καθώς οι βελτιώσεις στην αποδοτικότητα των ζωοτροφών θα αντισταθμιστούν από την αύξηση της έντασης των ζωοτροφών λόγω της μειωμένης εκτροφής πίσω αυλής.

Το Outlook υπογραμμίζει τη συνεχιζόμενη ανάγκη επένδυσης στην οικοδόμηση παραγωγικών, ανθεκτικών και βιώσιμων συστημάτων τροφίμων ενόψει αβεβαιότητας. Πέρα από την COVID-19, οι τρέχουσες προκλήσεις περιλαμβάνουν την εισβολή ακρίδων στην Ανατολική Αφρική και την Ασία, τη συνεχιζόμενη εξάπλωση της αφρικανικής πανώλης των χοίρων, τα συχνότερα ακραία κλιματολογικά γεγονότα και τις εμπορικές εντάσεις μεταξύ των μεγάλων εμπορικών δυνάμεων. Το σύστημα τροφίμων θα πρέπει επίσης να προσαρμοστεί στις εξελισσόμενες δίαιτες και στις προτιμήσεις των καταναλωτών και να επωφεληθεί από τις ψηφιακές καινοτομίες στις αλυσίδες εφοδιασμού με αγρο-τρόφιμα.

Η καινοτομία θα παραμείνει κρίσιμη για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας των συστημάτων τροφίμων ενόψει πολλαπλών προκλήσεων.

Υποθέτοντας τη συνέχιση των τρεχουσών πολιτικών και τεχνολογιών, οι γεωργικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου αναμένεται να αυξηθούν κατά 0,5% ετησίως, υποδηλώνοντας μείωση της έντασης άνθρακα της γεωργίας. Τα ζώα θα αντιπροσωπεύουν το 80% αυτής της παγκόσμιας αύξησης.

Ωστόσο, χωρίς πρόσθετες προσπάθειες, αυτή η επιβράδυνση θα εξακολουθήσει να μην ανταποκρίνεται σε ό, τι θα μπορούσε και πρέπει να κάνει ο γεωργικός τομέας για να συμβάλει στους στόχους της Συμφωνίας των Παρισίων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

Η γεωργική προοπτική 2020-2029 του ΟΟΣΑ-FAO παρέχει στοιχεία που βασίζονται σε στοιχεία για να υποστηρίξουν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής στην ανάπτυξη ενός ανθεκτικού παγκόσμιου συστήματος τροφίμων για την αντιμετώπιση των μακροπρόθεσμων προκλήσεων της επισιτιστικής ασφάλειας, της κλιματικής αλλαγής, της αγροτικής διαβίωσης και της παγκόσμιας χρήσης πόρων. Η Γεωργική Προοπτική είναι μια συνεργατική προσπάθεια του ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης) και του FAO (Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών), που προετοιμάστηκαν με συμβολή εμπειρογνωμόνων στις κυβερνήσεις-μέλη τους και εξειδικευμένους οργανισμούς εμπορευμάτων. Παρέχει μια συναίνεση αξιολόγησης των δεκαετών προοπτικών για τις αγορές γεωργικών προϊόντων και βασικών προϊόντων σε εθνικό, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο.

Πηγή: euractive.gr