Εκρίζωση της Βρουκέλλωσης στα Αιγοπρόβατα στην Κρήτη

Την αντιμετώπιση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει το πρόγραμμα ελέγχου και εκρίζωσης της Βρουκέλλωσης στα αιγοπρόβατα στην Κρήτη ζητά με υπόμνημα του το ΓΕΩΤΕΕ – Παράρτημα Κρήτης.

Στα πλαίσια της εφαρμογής του Προγράμματος ελέγχου και εκρίζωσης της βρουκέλλωσης των αιγών και των προβάτων (4888/13087327/12/2012) οι αιγοπροβατοτρόφοι και η αιγοπροβατοτροφία της Κρήτης ταλαιπωρούνται, υφίστανται σημαντικές οικονομικές ζημίες γιατί επιβαρύνονται με το κόστος και την ταλαιπωρία εφαρμογής του προγράμματος. «Οι αιγοπροβατοτρόφοι της Κρήτης, εδώ και δύο έτη, δεν μπορούν να τηρήσουν τις υποχρεώσεις και τα προαπαιτούμενα που προκύπτουν από το πρόγραμμα με ευθύνη του υπουργείου σας», επισημαίνεται.

Πέρα από την απώλεια των στόχων του προγράμματος, υπάρχουν πολύ μεγάλα προβλήματα τα οποία συσσωρεύονται και τα οποία θέλουν άμεσα λύσεις:

• Τα τυροκομεία δεν παραλαμβάνουν γάλα πάρα μόνο από εκτροφές Μ2 ή Μ4, άρα πρέπει να εφαρμόζουν το πρόγραμμα αιμοληψιών.
• Οι μετακινήσεις των ζώων των εκτροφών προϋποθέτει την σχολαστική εφαρμογή του προγράμματος αιμοληψιών. (το 30% των εκτροφών στην Κρήτη είναι μετακινούμενες).
• Η μεταβίβαση ζώων σε νέους αγρότες για να είναι δικαιούχοι του σχετικού προγράμματος, προϋποθέτει την καθολική αιμοληψία των εκτροφών που μεταβιβάζουν ζώα. Υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση στην πληρωμή της β δόσης των νέων αγροτών εξαιτίας της αδυναμίας των εργαστηρίων να καλύψουν τις ανάγκες σε ορολογικές εξετάσεις.
• Ο ΟΠΕΚΕΠΕ, στα πλαίσια της διανομής του εθνικού αποθέματος των βοσκοτόπων, έδωσε την δυνατότητα σε νέους παραγωγούς να τους μεταβιβαστούν ζώα για να τύχουν ενισχύσεως. Η διαδικασία αυτή προϋποθέτει την καθολική αιμοληψία από τις εκτροφές που μεταβιβάζουν τα ζώα στην Κρήτη.

Οι παραπάνω απαιτήσεις του προγράμματος έχουν δημιουργήσει την ανάγκη για την ανάλυση περισσότερων από 2.000.000 αιμοδειγμάτων το έτος με συνέπειες:

• Το πρόγραμμα έχουν αναλάβει να το υποστηρίζουν τα κτηνιατρικά Εργαστήρια του ΥΠΑΑΤ με την εκτέλεση των ορολογικών ελέγχων.
  Τα τελευταία δυο έτη έχει υπάρξει μια πολύ μεγάλη απαίτηση σε ορολογικούς ελέγχους στους οποίους τα εργαστήρια αυτά δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν ούτε στο 20% των πραγματικών απαιτήσεων με ευθύνη του Υπουργείου σας.
• Τα κτηνιατρικά Εργαστήρια Ηρακλείου και Χανίων του Υπουργείου σας είναι υποστελεχωμένα και το υφιστάμενο προσωπικό αδυνατεί να εκπληρώσει τις βασικές υποχρεώσεις. Επιπρόσθετα επί μήνες δεν πραγματοποιούν αναλύσεις, είτε λόγω έλλειψης αντιδραστηρίων, είτε γιατί δεν υπάρχουν κονδύλια για διαχείριση των βιολογικών αποβλήτων.
• Η υποστήριξη που γίνεται από άλλα κτηνιατρικά Εργαστήρια της χώρας είναι περιστασιακή και απρογραμμάτιστη.

Το αποτέλεσμα, είναι:

• Να καταρρεύσει εδώ και δύο έτη η εφαρμογή του προγράμματος, πολλές εκτροφές έχουν απωλέσει το Καθεστώς Μ2 και Μ4 λόγω αδυναμίας έγκαιρης επανάληψης της αιμοληψίας. (Με σημαντική επιβάρυνση των παράγωγων)
• Αδυναμία των περισσότερων εκτροφών να αλλάξουν καθεστώς από Μ2 σε Μ4. (Με σημαντική επιβάρυνση των παραγωγών).
• Προβλήματα στις αδειοδοτήσεις των τυροκομείων λόγω παραλαβής γάλακτος από μη ελεγμένες εκτροφές.
• Προβλήματα σε παραγωγούς γιατί δεν μπορούν αν παραδώσουν γάλα σε τυροκομεία.
• Προβλήματα στις μετακινήσεις των εκτροφών από ΠΕ σε ΠΕ.
• Προβλήματα στις μεταβιβάσεις ζώων.
• Αδυναμία πώλησης ζώων αναπαραγωγής μεταξύ των κτηνοτρόφων.
• Εξαιτίας του αδιέξοδου που προκλήθηκε επιτράπηκε η μεταβίβαση ζώων με δέσμευση των κτηνοτρόφων για αιμοληψία μέχρι το τέλος του έτους 2019. (δεν έγινε εφικτό λόγω αδυναμίας των εργαστηρίων να ανταποκριθούν στις ανάγκες).
• Υπάρχει άμεσα ο κίνδυνος να μην μπορέσουν να τύχουν ενισχύσεων οι κτηνοτρόφοι από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, λόγω αδυναμίας μεταβιβάσεων.

Θα πρέπει επομένως άμεσα να δοθούν λύσεις γιατί δεν μπορούμε να συζητούμε για πρόγραμμα που βάζει περιορισμούς υποχρεώσεις και κόστη στους κτηνοτρόφους και το ΥΠΑΑΤ δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που έχει θεσπίσει και αναλάβει.

Σε περίπτωση που δεν μπορεί το υπουργείο να ανταπεξέλθει σε αυτές τις υποχρεώσεις της εφαρμογής του προγράμματος θα πρέπει να αναζητηθούν άλλες λύσεις πέρα από την αναθεώρηση του ιδίου του προγράμματος.

Ως λύση ανάγκης και για όσους κτηνοτρόφους επιθυμούν να αναλάβουν και το κόστος των αναλύσεων, θα μπορούσε να γίνει αδειοδότηση διαπιστευμένων ιδιωτικών εργαστήριων τα οποία θα λειτουργούν με την επιτήρηση των Δημοσίων εργαστήριων, όπως γίνεται με τα ιδιωτικά διαπιστευμένα εργαστήρια ελέγχου του γάλακτος από τον ΕΛΓΟ.

Παράλληλα και επειδή έχει υπάρξει σημαντική εμπειρία από την εφαρμογή του προγράμματος, ιδιαίτερα από όλους τους τοπικά εμπλεκόμενους, θα πρέπει άμεσα να γίνει προσαρμογή του λαμβάνοντας υπόψη τα παρακάτω:

1. Την δομή της αιγο-προβατοτροφίας στην Κρήτη, όπου ένα μεγάλο ποσοστό των εκμεταλλεύσεων είναι εκτατικού τύπου- ελευθέρας βοσκής.
2. Την μορφολογία των βοσκοτόπων και τα συστήματα εκτροφής, όπου στην ουσία καθίσταται πολύ δύσκολη έως αδύνατη η συγκέντρωση όλων των ζώων σε μια ημέρα, πέρα από την απώλεια των ενωτίων.
3. Τον τρόπο και τα κριτήρια χορήγησης της ενιαίας ενίσχυσης και των άλλων μορφών ενισχύσεων που δίνονται στους κτηνοτρόφους (Κτηνιατρική Βάση Δεδομένων του ΥΠΑΑΤ).
4. Την δυνατότητα των εργαστηρίων να ανταποκριθούν στην εφαρμογή του προγράμματος σε περίπτωση συστηματικής καθολικής εφαρμογής αυτού – 3.000.000 αιμοληψίες, χωρίς τις επαναληπτικές.
5. Την υποστελέχωση των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών και επομένως την αδυναμία υποστήριξης και ελέγχου της εφαρμογής του προγράμματος.
6. Την μη ύπαρξη και την απροθυμία ιδιωτών κτηνίατρων που θα ασχοληθούν με τις αιμοληψίες. Είναι μια εργασία επίπονη, χρονοβόρα, ψυχοφθόρα, ανθυγιεινή και επικίνδυνη.
7. Το κόστος των αιμοληψιών που επιβαρύνει τους κτηνοτρόφους, σε εποχές και συνθήκες όπου η βιωσιμότητά τους είναι οριακή.

Για τους παραπάνω λογούς – επισημαίνεται στο υπόμνημα – θα πρέπει να κατατεθούν προτάσεις από όλους τους εμπλεκομένους φορείς και υπηρεσίες και με βάση αυτές να γίνει η προσαρμογή του προγράμματος.