Προσχώρηση της ΕΕ στην «Πράξη Γενεύης» για τα ΠΟΠ-ΠΓΕ

Mετά την θετική γνωμοδότηση του Ευρωκοινοβουλίου, εγκρίθηκε στις 7 Οκτωβρίου και από το Συμβούλιο η προσχώρηση της ΕΕ στην λεγόμενη «Πράξη της Γενεύης» της Συμφωνίας της Λισαβόνας, η οποία αφορά τις ονομασίες προέλευσης και τις γεωγραφικές ενδείξεις των αγροτικών προϊόντων.

Σε σχετική ανακοίνωση του Συμβουλίου επί του θέματος αναφέρονται τα εξής:

«Η Πράξη της Γενεύης είναι μια συνθήκη την οποία διαχειρίζεται ο Παγκόσμιος Οργανισμός Διανοητικής Ιδιοκτησίας (WIPO). Επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής της Συμφωνίας της Λισαβόνας σχετικά με την προστασία των ονομασιών προέλευσης και τη διεθνή τους καταχώριση («Συμφωνία της Λισαβόνας») ώστε να καλύπτει όχι μόνο τις ονομασίες προέλευσης αλλά και τις γεωγραφικές ενδείξεις. Επιπλέον, επιτρέπει σε διεθνείς οργανισμούς (όπως η ΕΕ) να καταστούν συμβαλλόμενα μέρη.

Κάθε συμβαλλόμενο μέρος της Πράξης της Γενεύης υποχρεούται να προστατεύει στο έδαφός του τις ονομασίες προέλευσης και τις γεωγραφικές ενδείξεις των προϊόντων που προέρχονται από άλλα συμβαλλόμενα μέρη.

Η ΕΕ έχει αποκλειστική αρμοδιότητα στους τομείς που καλύπτει η Πράξη της Γενεύης. Ωστόσο, για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική συμμετοχή της ΕΕ στα όργανα λήψης αποφάσεων που δημιουργούνται με την Πράξη της Γενεύης, τα κράτη μέλη μπορούν να προσχωρήσουν στην Πράξη της Γενεύης παράλληλα με την ΕΕ. Στα κράτη μέλη που ήταν ήδη συμβαλλόμενα μέρη της Συμφωνίας της Λισαβόνας πριν από την προσχώρηση της ΕΕ στην Πράξη της Γενεύης επιτρέπεται να διατηρήσουν αυτήν την ιδιότητα.

Μετά την προσχώρηση της ΕΕ στην Πράξη της Γενεύης, θα εναπόκειται στην Επιτροπή να καταθέτει στο Διεθνές Γραφείο του Παγκόσμιου Οργανισμού Διανοητικής Ιδιοκτησίας αιτήσεις για διεθνή καταχώριση των γεωγραφικών ενδείξεων που αφορούν προϊόντα που προέρχονται από την ΕΕ. Θα εναπόκειται επίσης στην Επιτροπή να ζητήσει την ακύρωση κάθε τέτοιας εγγραφής. Επιπλέον, η Επιτροπή θα έχει την ευθύνη να αξιολογεί αν πληρούνται οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση προστασίας ανά την ΕΕ σε γεωγραφική ένδειξη που έχει καταχωριστεί στο διεθνές μητρώο στο πλαίσιο της Πράξης της Γενεύης και η οποία προέρχεται από τρίτη χώρα.

Ο κανονισμός καθορίζει κανόνες που διέπουν τις πιθανές συγκρούσεις μεταξύ μιας διεθνώς καταχωρισμένης γεωγραφικής ένδειξης και ενός εμπορικού σήματος.

Περιλαμβάνει επίσης μεταβατικές διατάξεις για τα κράτη μέλη που ήταν ήδη συμβαλλόμενα μέρη της Συμφωνίας της Λισαβόνας πριν από την προσχώρηση της ΕΕ στην Πράξη της Γενεύης.Τέλος, ο κανονισμός περιλαμβάνει διατάξεις για οικονομικά θέματα και προβλέπει υποχρέωση παρακολούθησης για την Επιτροπή. Και οι δύο νομικές πράξεις θα τεθούν σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή τους στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ».

Το ιστορικό

Επτά κράτη μέλη της ΕΕ είναι συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας της Λισαβόνας: η Βουλγαρία (από το 1975), η Τσεχική Δημοκρατία (από το 1993), η Σλοβακία (από το 1993), η Γαλλία (από το 1966), η Ουγγαρία (από το 1967), η Ιταλία (από το 1968) και η Πορτογαλία (από το 1966). Τρία κράτη μέλη της ΕΕ έχουν υπογράψει αλλά δεν έχουν επικυρώσει τη Συμφωνία (Ελλάδα, Ρουμανία και Ισπανία). Η ίδια η ΕΕ δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος, καθώς η Συμφωνία της Λισαβόνας προβλέπει μόνο τη συμμετοχή κρατών και όχι διεθνών οργανισμών.

Διαβούλευση για τις γεωγραφικές ενδείξεις

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά την ανατροφοδότηση σχετικά με τις γεωγραφικές ενδείξεις και το παραδοσιακό σύστημα ποιότητας.

Η Επιτροπή ξεκίνησε δημόσια διαβούλευση για τις γεωγραφικές ενδείξεις και τις εγγυημένες παραδοσιακές ιδιότητές τους, οι οποίες αποτελούν μέρος της πολιτικής της ΕΕ για την ποιότητα.

Αυτή η δημόσια διαβούλευση στοχεύει το ευρύ κοινό και τους ενδιαφερόμενους, όπως παραγωγούς, μεταποιητές, εθνικές αρχές και ερευνητές. Στόχος είναι να συγκεντρωθούν στοιχεία σχετικά με την κατανόηση και την αντίληψη των συστημάτων ποιότητας της ΕΕ. Η δημόσια διαβούλευση διατίθεται σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ και ανοίγει για περίοδο 12 εβδομάδων.

Τα ΓΕ είναι προστατευμένα ονόματα προϊόντων που έχουν ιδιαίτερη σχέση με τη γεωγραφική τους προέλευση.

Περιλαμβάνουν τρεις τύπους γεωγραφικών ενδείξεων (ΠΟΠ, ΠΓΕ και ΓΕ), ανάλογα με τον τύπο του προϊόντος και το πόσο ισχυρή είναι η σχέση με την περιοχή καταγωγής τους. Ο ορισμός της ΟΕΠ τονίζει την παραδοσιακή πτυχή του προϊόντος, όπως ο τρόπος κατασκευής του προϊόντος ή η σύνθεσή του, χωρίς να συνδέεται με συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή.

Οι συμμετέχοντες στη δημόσια διαβούλευση θα έχουν τη δυνατότητα να εκφράσουν τη γνώμη τους σχετικά με την απόδοση των συστημάτων και τον τρόπο βελτίωσης της αποτελεσματικότητας και απλούστευσης των διαδικασιών των συστημάτων ποιότητας της ΕΕ. Αυτό περιλαμβάνει την καταχώριση ονόματος, τροποποιήσεις και ακύρωση καταχωρημένου ονόματος.

Η δημόσια διαβούλευση αποτελεί μέρος μιας συνολικής αξιολόγησης των συστημάτων ποιότητας της ΕΕ.

Ιστορικό

Οι τρεις διαφορετικοί τύποι γεωγραφικών ενδείξεων περιλαμβάνουν:

• Η προστατευόμενη ονομασία προέλευσης (ΠΟΠ) μπορεί να είναι οι οίνοι και οι ονομασίες γεωργικών προϊόντων και τροφίμων. Για να αναγνωριστεί ως ΠΟΠ, κάθε μέρος της διαδικασίας παραγωγής, επεξεργασίας και παρασκευής πρέπει να πραγματοποιηθεί σε μια συγκεκριμένη περιοχή.
• Η προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη (ΠΓΕ) μπορεί επίσης να είναι οι οίνοι και οι ονομασίες γεωργικών προϊόντων και τροφίμων. Ωστόσο, για τις ΠΓΕ, μπορεί να αναγνωριστεί εάν πραγματοποιείται τουλάχιστον ένα από τα στάδια παραγωγής, επεξεργασίας ή παρασκευής στην περιοχή.
• Οι γεωγραφικές ενδείξεις για τα αλκοολούχα ποτά και τους αρωματισμένους οίνους πρέπει να έχουν τουλάχιστον ένα από τα στάδια της απόσταξης ή της παρασκευής που πραγματοποιούνται στην περιοχή. Ωστόσο, τα ακατέργαστα προϊόντα δεν χρειάζεται να προέρχονται από την περιοχή.
• Οι ΟΤΣ – που υποδηλώνουν παραδοσιακό προϊόν – μπορούν να εφαρμοστούν μόνο στα ονόματα γεωργικών προϊόντων και τροφίμων.Και τα τέσσερα συστήματα προστατεύουν το όνομα από την παραποίηση και την κακή χρήση. Οι γεωγραφικές ενδείξεις ανήκουν στο σύστημα δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας της ΕΕ, προστατεύονται νόμιμα από απομίμηση και κατάχρηση εντός της ΕΕ και σε τρίτες χώρες όπου εφαρμόζεται ειδική προστασία μέσω συμφωνίας ή άμεσης αίτησης του δικαιούχου.