Υπολείμματα Φυτοφαρμάκων στα Τρόφιμα

Σύμφωνα με έρευνα, στο μεγαλύτερο ποσοστό των καλλιεργούμενων εδαφών σε 11 κράτη-μέλη της ΕΕ, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, είναι ανιχνεύσιμα υπολείμματα φυτοφαρμάκων, ενώ τα αποτελέσματα ελέγχων της ΔΑΟΚ Πειραιά για υπολείμματα φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα αναφέρονται σε συγκεντρώσεις μεγαλύτερες από τα ανώτατα επιτρεπτά όρια.

Συγκεκριμένα, σε έρευνα του ολλανδικού πανεπιστημίου Wageningen, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό «Science of the Total Enviroment», εκφράζεται η θέση ότι στο μεγαλύτερο ποσοστό των καλλιεργούμενων εδαφών σε 11 κράτη-μέλη της ΕΕ, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, είναι ανιχνεύσιμα υπολείμματα φυτοφαρμάκων.

Οι ερευνητές προειδοποιούν, ότι πάνω από το 80% των εδαφών που μελετήθηκαν βρέθηκαν να περιέχουν υπολείμματα τουλάχιστον μίας ουσίας, ενώ στα υπόλοιπα βρέθηκε μείγμα δύο ή περισσότερων ουσιών.

Μεταξύ των υπολειμμάτων ουσιών που ανιχνεύτηκαν οι πιο συνήθεις ήταν και η γλυφοσάτη και το DDT, ουσίες που έχουν συνδεθεί με επιβλαβή αποτελέσματα για την ανθρώπινη υγεία.

Η έρευνα καταλήγει ότι η παρουσία μειγμάτων φυτοφαρμάκων στα ευρωπαϊκά αγροτικά εδάφη είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση, αν και τα επίπεδα τοξικότητας των ουσιών που ανιχνεύτηκαν βρίσκονται εντός των θεσπισμένων ορίων επικινδυνότητας για τους έμβιους οργανισμούς. Σύμφωνα με τους ερευνητές, υπάρχει ανάγκη να γίνουν περισσότερες αναλύσεις για τους πιθανούς κινδύνους που μπορεί να εγκυμονεί η παρουσία τέτοιων ουσιών.

Σύμφωνα με τα ευρήματα, οι χώρες της Νότιας Ευρώπης παρουσίασαν τα περισσότερα απαλλαγμένα από υπολείμματα φυτοφαρμάκων εδάφη (26%), σε σύγκριση με τις χώρες της Βόρειας, Δυτικής και Ανατολικής Ευρώπης (κατέχουν την αρνητική πρωτιά).

Η Ελλάδα μαζί με την Ουγγαρία βρίσκονται στις χαμηλότερες θέσεις ως προς την περιεκτικότητα των εδαφών τους σε φυτοφάρμακα (μη υπολείμματα). Προς επιβεβαίωση των παραπάνω ευρημάτων της ολλανδικής έρευνας, τα αποτελέσματα κλιμακίου της ΔΑΟΚ Πειραιά δείχνουν, ότι ελάχιστα τρόφιμα φυτικής παραγωγής βρέθηκαν με υπολείμματα φυτοφαρμάκων με τα περισσότερα από αυτά να είναι εισαγωγής.

Η έρευνα καταλήγει ότι στην ΕΕ απουσιάζει το νομικό πλαίσιο που να θέτει όρια για την παρουσία υπολειμμάτων στα καλλιεργούμενα εδάφη, συνεπώς η «κρυμμένη» αυτή απειλή θα πρέπει να αντιμετωπιστεί.

Στη Γαλλία,  προωθείται από τη γαλλική Εθνική Ομοσπονδία Συνδικάτων Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων (FNSEA)  και το Υπουργείο Γεωργίας της Γαλλίας ένα σχέδιο για τον περιορισμό της χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγροτική παραγωγή, συμπεριλαμβανομένων των φρούτων και των λαχανικών.

Υπέρ του συμφωνητικού τάσσονται ακόμη 42 οργανώσεις του αγροτικού τομέα, καθώς και εταιρείες σπόρων, κατασκευαστές αγροτικών μηχανημάτων, παραγωγοί φυτοπροστατευτικών προϊόντων και πλήθος εκπροσώπων της αγροδιατροφής. Με την υποστήριξή τους, το γαλλικό υπουργείο Γεωργίας εξέφρασε τη δέσμευσή του να «κινητοποιήσει τους διαθέσιμους προϋπολογισμούς για να συμβάλει στην αγροοικολογική μετάβαση των παραγωγών».

Το εισαγωγικό μέρος του Σχεδίου/Συμβολαίου περιλαμβάνει δεσμεύσεις τόσο από πλευράς αγροτικού τομέα όσο και από το κράτος σε πέντε τομείς:

• Διαμόρφωση κατάλληλων πολιτικών.
• Εντοπισμός και πρόληψη εναλλακτικών λύσεων αντί των φυτοφαρμάκων.
• Παροχή βοήθειας στους αγρότες, ώστε να μειώσουν τη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
• Επικοινωνία με το ευρύ κοινό.
• Θέματα διακυβέρνησης.

Το έγγραφο δεσμεύει τις δύο πλευρές να επιτύχουν τους ακόλουθους στόχους:

• Ανταπόκριση στις απαιτήσεις των καταναλωτών και των πολιτών σχετικά με τα υγιή, ασφαλή και βιώσιμα τρόφιμα.
• Προστασία της παραγωγικής ικανότητας της γαλλικής γεωργίας και της θέσης της χώρας στις αγορές.
• Προώθηση μιας ανθεκτικής και ανταγωνιστικής γεωργίας.
• Αντιμετώπιση των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού που βλάπτουν τους Γάλλους παραγωγούς.