εγγραφείτε: Άρθρα
εύρεση
Ο Ρόλος της Γεωργίας
Σύμφωνα με μελέτη της Διεύθυνσης Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο πρωτογενής τομέας (γεωργία, δασοκομία και αλιεία) παραμένει σημαντικός αναπτυξιακός παράγων κυρίως για τις αγροτικές αλλά και τις ενδιάμεσες περιοχές της Ελλάδας.
Η Γεωργία, παράλληλα, συμβάλλει στην επιρροή που ασκεί ο δευτερογενής τομέας στην οικονομία, μέσω του μεταποιητικού κλάδου, παρά την γενικότερη ύφεση.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία μελέτης που συντάχθηκε από την Διεύθυνση Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σχετικά με την δομή της οικονομίας των κρατών μελών της Ε.Ε. το 2011, η γεωργία αντιπροσώπευε το 7.6 % της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας στις κατ’ εξοχήν αγροτικές περιοχές, το 4.6 % στις ενδιάμεσες και το 0.6 % στις κατ’ εξοχήν αστικές περιοχές της χώρας μας.
Επίσης, για το χρονικό διάστημα 2003 – 2013 ο δείκτης της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας (ΑΠΑ) σημείωσε αύξηση 0,6%, την στιγμή που για τον δευτερογενή τομέα παρουσίασε μείωση της τάξης του -2,7% (κυρίως λόγω της ύφεσης στον κατασκευαστικό κλάδο). Όσον αφορά τον τριτογενή τομέα ο ίδιος δείκτης αυξάνεται κατά 2,1%.
Σημειώνεται πως για το 2011 ο δευτερογενής τομέας αντιπροσώπευε το 20,8 % της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας στις κατ’ εξοχήν αγροτικές περιοχές, το 16,3 % στις ενδιάμεσες και το 12,7 % στις κατ’ εξοχήν αστικές περιοχές. Ενώ ο τριτογενής τομέας αντίστοιχα αντιπροσώπευε το 71,5% στις κατ’ εξοχήν αγροτικές περιοχές, το 79,1% στις ενδιάμεσες και το 86.,7% στις κατ’ εξοχήν αστικές περιοχές.
Η δομή της οικονομίας στην Ε.Ε.
Ο τριτογενής τομέας των υπηρεσιών αποτελεί το κύριο πεδίο της δραστηριότητας στην οικονομία της ΕΕ-28, με μερίδιο 73,6% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας (ΑΠΑ) το 2013.
Το 2011, αντιπροσώπευε το 64,6% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας στις κατ’ εξοχήν αγροτικές περιοχές, το 68,5% στις ενδιάμεσες και το 78,5% στις κατ’ εξοχήν αστικές περιοχές.
Ο δευτερογενής τομέας (ορυχεία, μεταποίηση και κατασκευές) στις κατ ‘εξοχήν αγροτικές περιοχές συνέβαλε στο 30,7% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας το 2011, λίγο περισσότερο από ό, τι στις ενδιάμεσες περιοχές (29,2%). Σε αστικές κυρίως περιοχές, αντιπροσώπευε το 20,9% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας.
Ο πρωτογενής τομέας (γεωργία, δασοκομία και αλιεία) αντιπροσώπευαν μόνο το 4,6% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας στις κατ ‘εξοχήν αγροτικές περιοχές της ΕΕ-28, 2,3% στις ενδιάμεσες περιοχές και 0,5% στις αστικές περιοχές.
Η δομή της αγροτικής οικονομίας διαφέρει μεταξύ της ΕΕ των 15 παλαιών κρατών μελών και της ΕΕ των 13 νέων μελών. Στις κατ’ εξοχήν αγροτικές περιοχές της ΕΕ-Ν13, ο πρωτογενής τομέας εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει το 8,3% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας το 2011, σε σύγκριση με μόνο 4% στην ΕΕ-15. Ομοίως, η σημασία του δευτερογενή τομέα ήταν 10 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερα στις κατ’ εξοχήν αγροτικές περιοχές της ΕΕ-N13 (39,6%) από ό, τι σε εκείνες της ΕΕ-15 (29,3%). Με συνέπεια, το βάρος του τριτογενούς τομέα σε κατ’ εξοχήν αγροτικές περιοχές να είναι σημαντικά χαμηλότερο στην ΕΕ-N13 (52,1%) από ό, τι στην ΕΕ-15 (66,7%).
Η δομή της οικονομίας διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από το είδος της περιοχής και από τη χώρα. Ο πρωτογενής τομέας στις κατ’ εξοχήν αγροτικές περιοχές της Βουλγαρίας, της Λετονίας και της Ρουμανίας εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει το 11% -13% της συνολικής ΑΠΑ, ακολουθούμενες από την Εσθονία και την Πολωνία (10% και 8,8% αντίστοιχα) και την Ελλάδα, την Ισπανία και τη Λιθουανία (7% -8% ). Αντίθετα, ο πρωτογενής τομέας στις κατ’ εξοχήν αγροτικές περιοχές του Βελγίου και της Γερμανίας αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 3% του συνόλου της ΑΠΑ.
Η σημασία του δευτερογενή τομέα (η οποία περιλαμβάνει τη βιομηχανία τροφίμων) στις κατ’ εξοχήν αγροτικές περιοχές της ΕΕ-28 το είναι ελαφρώς υψηλότερη από ό, τι στις ενδιάμεσες περιοχές, αλλά πολύ υψηλότερη από ό, τι στις αστικές περιοχές. Τα υψηλότερα ποσοστά μεταξύ των κατ’ εξοχήν αγροτικών περιοχών βρίσκονται στην Ολλανδία (49,3%), στην Τσεχική Δημοκρατία, στη Ρουμανία και στη Σλοβακία (από 42% έως 45% στις τρεις αυτές χώρες).
Το βάρος του τομέα των υπηρεσιών στην οικονομία στις κατ’ εξοχήν αγροτικές περιοχές είναι γενικά χαμηλότερο από ό, τι στην υπόλοιπη χώρα, ιδίως στην Τσεχική Δημοκρατία (51,5%), στην Βουλγαρία (48,8%) και στη Ρουμανία (43,9%) και είναι μόνο 47.3 % στην Ολλανδία λόγω της σημασίας του δευτερογενούς τομέα. Από την άλλη πλευρά, οι κατ’ εξοχήν αγροτικές περιοχές στο Βέλγιο (71,7%), στη Γαλλία (71,8%) και στη Δανία (73,1%) παρουσιάζουν την υψηλότερη σημασία του τομέα των υπηρεσιών.
Η οικονομική συμβολή του πρωτογενούς τομέα κατά την περίοδο 2008-2011
Συνολικά ο πρωτογενής τομέας παρέμεινε σταθερός κατά την περίοδο 2008-2011 σε όλους τους τύπους των περιφερειών. Όσον αφορά τις εθνικές εξελίξεις, η σημαντικότερη μείωση σημειώθηκε στη Βουλγαρία, όπου ο πρωτογενής τομέας στις αγροτικές περιοχές έχασε 3,8 ποσοστιαίες μονάδες. Μια αντίθετη τάση καταγράφηκε στην Εσθονία (3,2 ποσοστιαίες μονάδες).
Στις περισσότερες χώρες, και τα είδη των περιφερειών, η σημασία του δευτερογενή τομέα μειώθηκε υπέρ του τριτογενούς τομέα στην εν λόγω χρονική περίοδο, πιθανώς λόγω υψηλότερων επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης στον κλάδο και ιδιαίτερα στις κατασκευαστικές δραστηριότητες σε ορισμένα κράτη μέλη.
Στις αγροτικές περιοχές, η πιο έντονη μετατόπιση μεταξύ των δύο αυτών τομέων πραγματοποιήθηκε στην Ολλανδία (-5,2 ποσοστιαίες μονάδες για τον δευτερογενή τομέα και +3,7 μονάδες για την τριτογενή), στη Φινλανδία (-5 και 4.6) και τση Δανία (-4,7 και +3,5). Το αντίθετο φαινόμενο παρατηρήθηκε σε χώρες όπως η Ρουμανία (+6 μονάδες για τον δευτερογενή τομέα και -6.3 μονάδες για τον τριτογενή) και η Πολωνία (+2,8 και -3.3).