ΕΑΣ Αγρινίου: Διατροφή Αιγοπροβάτων

Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η ορθή διατροφή των προβατίνων θα πρέπει να στηρίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην εμπειρία του κάθε κτηνοτρόφου που είναι απαραίτητη:

α) στο να ξέρει πολύ καλά τα ζώα που έχει και τις δυνατότητες παραγωγής τους
β) να αξιολογεί όσο το δυνατόν καλύτερα τους βοσκότοπους που διαθέτει και την εποχική παραγωγή αυτών και
γ) να αξιολογεί σωστά σε κάθε περίπτωση τη σωματική κατάσταση των προβατίνων (να μην έχει ποτέ αδύνατα ή πολύ παχιά ζώα).

Επίσης είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουν οι κτηνοτρόφοι ότι:

• ΠΟΤΕ (σχεδόν) δεν είναι δυνατόν να καλύψουν τις ανάγκες των προβατίνων τους χρησιμοποιώντας, συμπληρωματικά των χονδροειδών ζωοτροφών, μόνο κάποιον καρπό ή σπέρμα (π.χ. μόνο καλαμπόκι ή βαμβακόσπορο) αλλά χρειάζεται η χορήγηση μίγματος που να είναι ισόρροπο σε όλα τα θρεπτικά συστατικά.
• Θα πρέπει πάντοτε να εξασφαλίζουν χονδροειδή τροφή για τα ζώα τους (βοσκή ή οποιοδήποτε καλό σανό).

Περίοδος οχειών (μαρκάλου)

Η περίοδος αυτή συμπίπτει με το τελευταίο στάδιο της γαλακτοπαραγωγής. Συνήθως οι προβατίνες προς το τέλος της γαλακτικής περιόδου έχουν απώλεια στο σωματικό τους βάρος.

Τότε και για περίοδο περίπου δύο εβδομάδων πριν από την οχεία πρέπει να τους χορηγείται συμπληρωματική τροφή που μπορεί ναείναι ένα ισορροπημένο μίγμα συμπυκνωμένων τροφών και σε ποσότητα 600 g ανά ημέρα.

Θα πρέπει να έχουμε πάντοτε το νου μας ώστε να μην υπερπαχυνθούν οι προβατίνες με αρνητικά αποτελέσματα στη γονιμότητά τους.

Περίοδος κυοφορίας

Οι προβατίνες, έως τον τέταρτο μήνα της εγκυμοσύνης, χρειάζονται περίπου 4 φορές περισσότερο νερό από ότι πριν από την εγκυμοσύνη.

Καθώς το 70% της ανάπτυξης των αγέννητων αρνιών συντελείται σε αυτή την περίοδο των 5 ή 6 εβδομάδων, η τροφή πρέπει να περιέχει αρκετές θερμίδες και να είναι θρεπτικά ισορροπημένη για να ενισχύσει την ανάπτυξη.

Τον τελευταίο μήνα της κύησης, το έμβρυο γίνεται τόσο μεγάλο που καταλαμβάνει τον περισσότερο χώρο από εκείνον που καταλάμβανε ο προστόμαχος.  Για τον λόγο αυτό απαιτείται τροφή πλούσια σε πρωτεΐνες και ενέργεια, καθώς οι προβατίνες δυσκολεύονται να χωνέψουν αρκετή τροφή για να συντηρήσουν τόσο τον εαυτό τους, όσο και το έμβρυο, όταν τρέφονται με ανεπαρκή ακατέργαστη τροφή.

Αν δεν λαμβάνονται αρκετές πρωτεΐνες και ενέργεια, χρησιμοποιούν υπερβολικές ποσότητες αποθηκευμένου λίπους, πράγμα που μπορεί να προκαλέσει τοξαιμία.  Η περιορισμένη συμπλήρωση ενέργειας μπορεί επίσης να οδηγήσει σε υπογλυκαιμία, ασθένεια που μιμείται τα συμπτώματα της τοξαιμίας.
Ένα καλό μείγμα, που προτείνουμε ανεπιφύλακτα για άριστα αποτελέσματα, είναι το Π-200 (σε μορφή pellets), που είναι πλήρες και ισορροπημένο σε ενέργεια με τις απαραίτητες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, σε συνδυασμό με χορήγηση σανού.

Το μείγμα και ο σανός πρέπει να χορηγούνται τακτικά για να αποφεύγεται ο κίνδυνος εκδήλωσης ασθένειας ή εντεροτοξαιμίας, εξαιτίας ασταθούς διατροφής.  Μία καλή ποσότητα, είναι το μισό κιλό ισορροπημένο μείγμα την ημέρα (περισσότερο για τις μεγαλύτερες προβατίνες).

Στο διάστημα αυτό, πρέπει να προσέχετε τις εξασθενημένες προβατίνες που απομακρύνονται από την τροφή ή στέκονται σαν ζαλισμένες.

Η έλλειψη άσκησης συμβάλει στην εκδήλωση πολλών προβλημάτων.  Αν χρειάζεται, επιβάλλετέ τους την άσκηση σκορπίζοντας το σανό σε διάφορα καθαρά σημεία του βοσκότοπου, μια φορά την ημέρα ώστε να τις αναγκάσετε να σηκωθούν να περπατήσουν.

Η σπουδαιότητα της σωστής σίτισης στο τελευταίο στάδιο της εγκυμοσύνης.
Η ανεπαρκής σίτιση κατά τις τελευταίες 4 εβδομάδες (5 ή 6 για τις προβατίνες με δίδυμα) επιφέρει:
•    Μικρό βάρος
•    Περιορισμένα αποθέματα λίπους στα νεογέννητα αρνιά, φαινόμενο που καταλήγει σε περισσότερους θανάτους από το ψύχος και την έκθεση.
•    Μικρή εριοπαραγωγή των αρνιών αυτών που ενηλικιώνονται
•    Αυξημένες πιθανότητες τοξαιμίας στην εγκυμοσύνη
•    Μικρή περίοδο κύησης και ορισμένους πρόωρους τοκετούς
•    Καθυστέρηση της παραγωγής γάλακτος, η οποία επιπλέον είναι περιορισμένη.

Η υπερβολική σίτιση μπορεί να προκαλέσει υπερβολική ανάπτυξη στα αρνιά και να κάνει την προβατίνα υπέρβαρη, κάτι που επιφέρει σοβαρά προβλήματα τοκετού.

Στάδιο γαλακτοπαραγωγής

Στο πρώτο στάδιο της γαλακτοπαραγωγής που συμπίπτει με χειμερινούς μήνες τα ζώα ή δε θα έχουν καθόλου βοσκή ή αυτή θα είναι περιορισμένη.

Στην πρώτη περίπτωση πρέπει να τους χορηγείται σανός και ισορροπημένο μίγμα γαλακτοπαραγωγής που υπολογίζεται στα 600 gr ανά ένα κιλό γάλακτος.

Θα πρέπει στην διατροφή τους να συμπεριλαμβάνονται αναλογικάβοσκή και / ή σανός και οπωσδήποτε ένα καλό- ισορροπημένο μίγμα γαλακτοπαραγωγής.

Αν οι προβατίνες είναι υψιπαραγωγικές, τότε πρέπει να τους χορηγείται και επιπλέον μίγμα γαλακτοπαραγωγής ανάλογα με την επιπλέον ποσότητα γάλακτος που μπορούν να παράγουν (για κάθε κιλό γάλακτος αντιστοιχούν 500g ισορροπημένου μίγματος).