εγγραφείτε: Άρθρα
εύρεση
Η Καινοτομία στην Κτηνοτροφία
Δημοσιεύουμε την τοποθέτηση του Προέδρου του ΣΕΚ, Παναγιώτη Πεβερέτου στο Στρογγυλό Τραπέζι, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Έκθεσης Agrotic Farm, την Κυριακή 5 Οκτωβρίου.
Η υψηλή ποιότητα που χαρακτηρίζει τα κτηνοτροφικά μας προϊόντα, η οποία οφείλεται βέβαια σε πολλούς παράγοντες (π.χ. η ποικιλία στη χλωρίδα, το περιβάλλον, τα ζώα μας) έχει αναγνωριστεί από τον Έλληνα καταναλωτή και έχει διαμορφωθεί μια ισχυρή προτίμηση έναντι των εισαγόμενων.
Ωστόσο σε ένα περιβάλλον ισχυρά ανταγωνιστικό, η σχέση ποιότητας προς τιμή θα δοκιμάζεται διαρκώς και χωρίς διαρκή καινοτομία τα προϊόντα μας θα πιέζονται όλο και περισσότερο στις τιμές και στη θέση τους στην αγορά. Πρωταρχικός στόχος θα πρέπει να είναι η εξεύρεση τρόπων ώστε τα προϊόντα να παραμείνουν στην πρώτη προτίμηση των καταναλωτών, να ξεχωρίσουν, χωρίς να χάνουν την αυθεντικότητα και την ποιότητά τους.
Επομένως βασική προϋπόθεση για την προσαρμογή της παραγωγής στις εξελισσόμενες ανάγκες των καταναλωτών είναι η διαρκής επιδίωξη της καινοτομίας γιατί έτσι θα ενισχύσουμε την παραγωγή, την εξωστρέφεια και θα βελτιώσουμε την ανταγωνιστικότητα.
Από τα παραπάνω αναδεικνύεται ότι η επιχειρηματική καινοτομία μπορεί να αναδειχθεί σε σημαντικό παράγοντα αντιμετώπισης της κρίσης που διέρχεται η κτηνοτροφία μας αλλά και η χώρα μας.
Σήμερα, υπάρχουν αρκετά παραδείγματα καινοτόμας επιχειρηματικής πρακτικής, επιτυχούς απορρόφησης, και διάχυσης της καινοτομίας στον κλάδο της κτηνοτροφίας.
Ειδικότερα ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας, δια μέσου των μελών του έχει αποδείξει ότι ο κλάδος είναι ανοικτός να αφομοιώνει, και να δημιουργεί καινοτομία σε όλα τα επίπεδα της παραγωγικής διαδικασίας. Ωστόσο αυτές οι καλές επιχειρηματικές πρακτικές θα πρέπει να αξιοποιηθούν και να εφαρμοστούν μαζικότερα και εντατικότερα.
1. Καινοτομία στην οργάνωση των παραγωγών
Οι οργανώσεις παραγωγών με κυρίαρχη μορφή αυτή των συνεταιρισμών μπορούν, και ήδη το κάνουν σε σημαντικό βαθμό, να διαδραματίσουν δυναμικό ρόλο στην παροχή καινοτόμων λύσεων είτε αυτό αφορά τη συλλογική διαχείριση της παραγωγής και τη μείωση του λειτουργικού κόστους, είτε την εκμετάλλευση των τοπικών πόρων, είτε ακόμη την εφαρμογή συστημάτων πιστοποίησης και παροχή υπηρεσιών.
Ήδη έχει δημιουργηθεί το θεσμικό πλαίσιο για την καλύτερη οργάνωση των παραγωγών γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων, που μπορεί να συμβάλλει στην αναδιάρθρωση του τομέα.
Το νέο μέτρο σχετικά με τη συνεργασία στα πλαίσια του κανονισμού για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης (Καν. 1305/2013) είναι ένα από τα σημαντικότερα υπέρ της καινοτομίας. Απευθύνεται σε οργανώσεις παραγωγών, συνεταιρισμούς και διεπαγγελματικές οργανώσεις και προβλέπει δυνατότητες στήριξης π.χ. της ανάπτυξης νέων προϊόντων και πρακτικών, βραχειών αλυσίδων εφοδιασμού και τοπικών αγορών, καθώς και της συνεργασίας μεταξύ μικρών επιχειρήσεων για διοργάνωση κοινών μεθόδων εργασίας και κοινή χρήση εγκαταστάσεων.
Υπάρχουν συνεταιριστικές οργανώσεις που παρά την οικονομική κρίση διακρίνονται για τις επιτυχημένες επιχειρηματικές τους δράσεις, όπως η ΕΒΟΛ. η ΝΕΟΓΑΛ Α.Ε, ο συνεταιρισμός Θες γάλα πιες", ο Α.Σ. Καλαβρύτων.
Χαρακτηριστικά αναφέρω:
• Τη συμβολαιοποιημένη παραγωγή ποιοτικών γαλακτοκομικών προϊόντων από την ΕΒΟΛ
• Την πρωτοποριακή απευθείας πώληση στον καταναλωτή φρέσκου, παστεριωμένου γάλακτος μέσω αυτόματων πωλητών από το συνεταιρισμό "Θες γάλα πιες".
• Την κατασκευή φωτοβολταϊκού πάρκου 500 KW, τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων αυτοματισμού, ελέγχου και καταγραφής δεδομένων στην παραγωγική διαδικασία, την εγκατάσταση ειδικού συστήματος για τη διαχείριση του τυρογάλακτος από τη ΝΕΟΓΑΛ Α.Ε
• Την παραγωγή παραδοσιακής Φέτας με πλήρως αυτοματοποιημένη γραμμή ελεγχόμενη από λογικούς ελεγκτές (PLC) καθώς και τη διάθεση υπερσύγχρονων εγκαταστάσεων για την επεξεργασία των λυμάτων και την αξιοποίηση των παραπροϊόντων από τον ΑΣ Καλαβρύτων.
Η οργάνωση των κτηνοτρόφων μπορεί να επιτευχθεί και με τη δημιουργία ενός δικτύου συνεργαζόμενων μονάδων με στόχο τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας, την παραγωγή επώνυμων τοπικών προϊόντων με τη δική τους ξεχωριστή ταυτότητα, (brand name) βασισμένη στην απόλυτα ελεγχόμενη ποιότητα της πρώτης ύλης και της μεταποίησης.
2. Καινοτομία στην παραγωγική διαδικασία (εκτροφή και μεταποίηση)
Α) Σε επίπεδο εκτροφής
Τα τελευταία χρόνια , ακούγονται πολλά και γράφονται για καινοτόμες εκτροφές, και ελπιδοφόρες καλλιέργειες. Πρέπει σε όλα αυτά να είναι προσεκτικός ο παραγωγός να ενημερώνεται σωστά και να εξετάζει όλες τις πτυχές της επένδυσης και φυσικά οι κινήσεις του επιβάλλεται να είναι προγραμματισμένες και με την μεγαλύτερη δυνατή εγγύηση επιτυχίας.
Ένας τρόπος είναι να εκμεταλλευτούμε τον πλούτο των εγχώριων φυλών και να τις βελτιώσουμε πετυχαίνοντας ανθεκτικά ζώα, σημαντικές αποδόσεις αλλά και ξεχωριστή ποιότητα στα προϊόντα μας.
Στο ΣΕΚ έχουν διακριθεί και αναγνωριστεί για την καινοτόμο παρέμβασή τους πολλά μέλη μας. Θα αναφέρω δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα μελών του ΔΣ του ΣΕΚ που καινοτομούν σε επίπεδο εκτροφής
Tον παραγωγό, μέλος του ΔΣ του ΣΕΚ Αλέξανδρο Ζαγορίτη, ο οποίος μετά 25-30 χρόνια γενετικής βελτίωσης, έχοντας ως βάση την αυτόχθονη φυλή της Συκιάς Χαλκιδικής δημιούργησε την πιστοποιημένη από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ελληνική ξανθόχρωμη κρεατοπαραγωγική φυλή.
Τον παραγωγό, μέλος του ΔΣ ΣΕΚ Δημήτρη Δήμο ο οποίος διατηρεί φάρμα αυτόχθονων παραδοσιακών φυλών. Εκτρέφει αγελάδες της σπάνιας ελληνικής στεππικής φυλής (Τύπος «Κατερίνης»). χοιρομητέρες της φυλής του ελληνικού μαύρου χοίρου, αιγοπρόβατα αυτοχθόνων φυλών, άλογα Θεσσαλίας και πόνυ Σκύρου.
Β) Στη μεταποίηση
Η κατοχύρωση και πιστοποίηση καινοτόμων κτηνοτροφικών προϊόντων η οποία θα περιλαμβάνει και τις υποδομές τυποποίησης και εμπορίας παράλληλα με ηλεκτρονικά προγράμματα ιχνηλασιμότητας είναι το κλειδί για την διατήρηση τόσο της εμπιστοσύνης του καταναλωτή όσο και για την προώθηση των προϊόντων αυτών στις αγορές του εξωτερικού.
Η ηλεκτρονική διασύνδεση σφαγείων αποτελεί μια καινοτόμα πρωτοβουλία του ΣΕΚ, ο οποίος έδωσε στον ΕΛΟΓΑΚ ένα λογισμικό σύστημα που ονομάστηκε "Άρτεμις" με στόχο να περιφρουρηθεί η «ταυτότητα» του ελληνικού κρέατος και να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο των ελληνοποιήσεων μέσα από τη συλλογή, διασταύρωση και ανάλυση πρωτογενών στοιχείων.
Παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων στην κτηνοτροφική εκμετάλλευση – Μικρά τυροκομεία
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μία ισχυρή προτίμηση των καταναλωτών στα τοπικά προϊόντα, με όνομα και ταυτότητα και φυσικά μοναδικές γεύσεις.
Μπορούμε να εκμεταλλευτούμε αποτελεσματικότερα τον πλούτο των τοπικών μας προϊόντων. Oι ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες, η διαφορετικότητα του εδάφους η εξαιρετικά πολυποίκιλη χλωρίδα, ο τρόπος παρασκευής και συντήρησης κάνει τα προϊόντα αυτά ξεχωριστά ως προς τα οργανοληπτικά και φυσικοχημικά χαρακτηριστικά τους.
Η αναμενόμενη από το ΥΠΑΑΤ απόφαση, η οποία θεσπίζει τους κανόνες για την παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων στην κτηνοτροφική εκμετάλλευση μπορεί να αποτελέσει μια καλή ευκαιρία για παραγωγή καινοτόμων τοπικών προϊόντων και μοναδικών γεύσεων και φυσικά αυτό θα ωφελήσει πρωτίστως και τον παραγωγό.
3. Καινοτομία στην πρόσβαση στην αγορά
Ένα πολύ σημαντικό μέρος κόστους των προϊόντων μας οφείλεται στο στάδιο να φτάσουμε στον καταναλωτή. Ισχυρές καινοτομικές ενέργειες θα είναι η ελάττωση ή η παράκαμψη κάποιων κοστοβόρων σταδίων στη διαδικασία αυτή, που μπορεί να είναι στη φάση συσκευασία – τυποποίηση όπως πχ η καινοτομία του συνεταιρισμού «Θες Γάλα Πιες» που πουλά σε αυτόματους πωλητές φρέσκο γάλα, βάζοντας τέλος στους μεσάζοντες.
Μπορεί να είναι η έξυπνη χρήση του διαδικτύου που διευρύνει τις αγορές ή μπορεί με μικρό κόστος να κάνει τοπικά επώνυμα προϊόντα γνωστά σε νέες αγορές.
Ένα εργαλείο που δεν έχει χρησιμοποιηθεί επαρκώς είναι η εστιασμένη προσφορά των προϊόντων σε καταναλωτές που μπορεί σήμερα να βρίσκονται σε διαφορετικούς τόπους στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, όμως έχουν μεγάλη προτίμηση στην κατανάλωση προϊόντων της καταγωγής τους. Τα εργαλεία του internet (γνωστοποίηση του προϊόντος από τα μέσα ηλεκτρονικής κοινωνικής δικτύωσης- social media), παραγγελιοληψία, παράδοση στο σπίτι πληρωμή μέσω του e-payment, δημιουργία, διατήρηση και συντήρηση πιστού πελατολογίου είναι ιδανικά μέσα για τέτοιες περιπτώσεις
4.Καινοτομία στην τεχνολογία
Η εισαγωγή σύγχρονης τεχνολογίας τόσο στο στάδιο της παραγωγής όσο και της μεταποίησης και τυποποίησης μπορεί να αποτελέσει παράγοντα που θα βοηθήσει στην καινοτομία. Αυτό βέβαια προϋποθέτει ότι έχει γίνει η ορθή ανάλυση κόστους – οφέλους και όχι η άκριτη εισαγωγή οποιασδήποτε τεχνολογίας που μας προτείνεται. Βομβαρδιζόμαστε καθημερινά σήμερα για σύγχρονες τεχνολογικές εφαρμογές για γραμμές τυποποίησης αλλά πολλές φορές απουσιάζει ο προσεκτικός σχεδιασμός και η ορθή ανάλυση κόστους –οφέλους .
5. Καινοτομία στην ενημέρωση
Στα θέματα ενημέρωσης του καταναλωτή η συμβατική διαφήμιση (τηλεόραση, αφίσες) μπορεί σήμερα να αντικατασταθεί με την επικοινωνία μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (τεχνικές direct marketing,) και να ενημερώσουμε τον πελάτη που επιθυμούμε σε κάθε σπίτι χωρίς κοστοβόρες διαδικασίες. Έτσι η αλλαγή των συνηθειών των καταναλωτών ανοίγει ευκαιρίες για να καταστήσουμε γνωστά τα προϊόντα μας με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως video, διαφήμιση ενός προϊόντος μέσω της διάδοσής του από τους ίδιους τους χρήστες, επικοινωνία με e-mail και SMS, στήσιμο βάσεων δεδομένων πελατολογίου κ.α. Εδώ βέβαια χρειάζεται έξυπνη χρήση και όχι κατάχρηση των εργαλείων αυτών, τα οποία από την πλευρά των παραγωγών δεν χρησιμοποιηθεί επαρκώς