Μικρή αύξηση της παγκόσμιας παραγωγής αραβόσιτου προβλέπεται για φέτος, ενώ οι τιμές παρουσιάζουν αυξητικές τάσεις συμπαρασύροντας και τις τιμές του ρώσικου σιταριού 

Σε διεθνές επίπεδο, ανησυχία προκαλεί η επικράτηση ξηροθερμικών συνθηκών στις ΜεσοΔυτικές Πολιτείες των Η.Π.Α., γεγονός που οδηγεί τους εκτιμητές του Διεθνούς Συμβουλίου Σιτηρών (IGC) σε αναθεώρηση των στοιχείων για τη φετινή προβλεπόμενη παγκόσμια παραγωγή αραβόσιτου. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Συμβουλίου, παρόλα τα προβλήματα στις ΗΠΑ η παγκόσμια παραγωγή αραβοσίτου προβλέπεται να φτάσει τα 917 εκ. τόνους (αύξηση +5,7% σε σχέση με πέρσι) με αύξηση της παραγωγής κυρίως της Ινδίας και της Κίνας. Η ζήτηση προβλέπεται να συνεχίσει να είναι ισχυρή, αφού η κατανάλωση κρέατος αυξάνει (κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες). Σε ότι αφορά τη βιομηχανική χρήση του (άμυλο) όλα εξαρτώνται από τη στάση που θα κρατήσει η Κίνα. Οι κύριες χώρες εισαγωγής θα παραμείνουν και φέτος η Κίνα, η Ε.Ε. και η Νότιος Κορέα. Όσον αφορά τις διεθνείς τιμές αραβοσίτου παρουσιάζουν μια αύξηση συμπαρασύροντας και τις τιμές του ρώσικου σιταριού. Ο παράγοντας που διαμορφώνει τις παγκόσμιες τιμές είναι οι επισιτιστικές ανάγκες της Κίνας.

Σχέση αμερικάνικου καλαμποκιού και ρώσικου σιταριού

Στο μεταξύ η ξηρασία στις γεωργικές περιοχές των ΗΠΑ και οι προβλέψεις για μειωμένη σοδειά δημητριακών στη Ρωσία, προκάλεσαν απρόσμενη και σημαντική αύξηση στην τιμή των σιτηρών στη Νότια Ρωσία. Σε αυτό πρέπει να προσθέσουμε και τις ζημιές στις καλλιέργειες δημητριακών από την πρόσφατη πλημμύρα στην Περιφέρεια του Κρασνοντάρ. Η συνέχιση αυτής της αρνητικής τάσης μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες στην παγκόσμια αγορά τροφίμων. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ρώσικου Ινστιτούτου της Αγροτικής Αγοράς (ΙΣΑΑ), οι τιμές των σιτηρών τέταρτης κατηγορίας την προηγούμενη εβδομάδα ανήρθαν περίπου στα 278 δολάρια τον τόνο, παρόλο που πριν μια βδομάδα δεν ξεπερνούσαν τα 260 δολάρια. Μάλιστα ο Γενικός Διευθυντής του ΙΣΑΑ, Ντμίτρι Ριλκό, δεν αποκλείει ότι τις προσεχείς εβδομάδες να σημειωθεί νέα αύξηση της τιμής κατά 10-20 δολάρια. Όπως επισημαίνει σε δηλώσεις του, στα μέσα του καλοκαιριού τέτοιες αυξήσεις των τιμών δεν είναι συνηθισμένες. Κάτι παρόμοιο συνέβηκε στη Ρωσία και το 2010 που ήταν ασυνήθιστα ξηρό. Απειλή ξηρασίας υπάρχει και σήμερα, όμως όχι στη Ρωσία, αλλά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στις περιοχές παραγωγής σόγιας και καλαμποκιού ήδη εδώ και μερικές εβδομάδες επικρατεί ξηρασία και ζέστη. 

Όσον αφορά τη σχέση του καλαμποκιού και του ρωσικού σιταριού, ο κ. Ντμίτρι Ριλκό διευκρινίζει τα εξής: «Η σόγια και το καλαμπόκι είναι δύο τεράστια σε όγκο παραγωγής είδη δημητριακών, από την προσφορά των οποίων εξαρτάται η κατάσταση στις αγορές δημητριακών και ελαιούχων σπόρων, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς σιταριού. Η άνοδος των τιμών του ρωσικού σιταριού, την οποία βλέπουμε τις τελευταίες δύο εβδομάδες, κατά το 50% οφείλεται στο γεγονός ότι έχουμε αύξηση των τιμών στις παγκόσμιες αγορές. Πρώτα απ’ όλα του καλαμποκιού στις ΗΠΑ». 
Η συνέχιση της ξηρασίας στις Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα, θεωρεί ο Ντμίτρι Ριλκό, επισημαίνοντας ότι: «Η ξηρασία στις ΗΠΑ, αν συνεχιστεί για μερικές ακόμα εβδομάδες, θα απειλήσει σοβαρά την παγκόσμια αγορά. Γιατί από τις Ηνωμένες Πολιτείες εξαρτάται πολύ η Κίνα. Ό,τι αφορά την επισιτιστική ασφάλεια της Κίνας αποτελεί πολύ σοβαρό παράγοντα που επηρεάζει όλες τις παγκόσμιες αγορές».

Κέρδη για τους Ρώσους εξαγωγείς και όχι για τους παραγωγούς

Στους Ρώσους εξαγωγείς δημητριακών η αύξηση των παγκόσμιων τιμών μόνο κέρδος αναμένεται να φέρει. Το εξαγωγικό δυναμικό αυτή τη σαιζόν θα είναι χαμηλότερο από πέρυσι (17-20 εκατ. τόνοι φέτος έναντι των 27 εκατ. τόνων της περσινής περιόδου). Δηλαδή η αύξηση των τιμών θα συμβάλει στην αντιστάθμιση της μείωσης της ποσότητας. Ενώ για τον Ρώσο καταναλωτή η αύξηση της τιμής του σιταριού τίποτα το καλό δεν υπόσχεται. Όπως διευκρινίζει ο Πρόεδρος της Ρωσικής Ένωσης Δημητριακών, Αρκάντι Ζλοτσέβσι, «τα δημητριακά κατέχουν υπερβολικά μικρό ποσοστό στο κόστος του προϊόντος. Λόγου χάριν, σε ένα ψωμί σήμερα κατέχουν το 15%. Στο κρέας λίγο παραπάνω – 20 το πολύ 23%. Η αύξηση των τιμών των δημητριακών χρησιμοποιείται σαν πρόσχημα για την αύξηση της τιμής του τελικού προϊόντος. Παρόμοιο πράγμα ήδη είχε συμβεί – στις περιόδους των ακριβών δημητριακών οι τιμές στα καταστήματα τροφίμων πάντα αυξάνονταν. Ενώ αντίστροφη τάση ούτε μια φορά δεν παρατηρήθηκε. Το 2009 οι τιμές των δημητριακών μειώθηκαν στο ένα τρίτο, όμως οι τιμές των τροφίμων στα καταστήματα με κανένα τρόπο δεν επηρεάστηκαν από αυτό».

Τιμές

Σε επίπεδα ρεκόρ αναρριχήθηκε η τιμή του αραβοσίτου, καθώς φημολογείται ότι το υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ θα περικόψει τις προβλέψεις για την σοδειά του έθνους, εξαιτίας της ξηρασίας, της χειρότερης από το 1956, που πλήττει τις καλλιέργειες και ωθεί υψηλότερο το παγκόσμιο κόστος τροφίμων.

Οι αναλυτές προβλέπουν ότι το υπουργείο θα κάνει την εκτίμηση ότι η παραγωγή καλαμποκιού των ΗΠΑ μπορεί να διολισθήσει στα 10,929 δισεκ. μπούσελ, δηλαδή 16% χαμηλότερα από την εκτίμηση του Ιουλίου. Οι τιμές του αραβοσίτου έχουν εκτιναχθεί 64% στα χρηματιστήρια από τα μέσα Ιουνίου, συμπαρασύροντας υψηλότερα τις τιμές της σόγιας και του σταριού. 

Έκθεση της ΠΑΣΕΓΕΣ για τις πρόσφατες εξελίξεις στην αγορά σιτηρών

Σύμφωνα με την τελευταία μηνιαία έκθεση του Αμερικανικού Υπ. Γεωργίας (Αύγουστος 2012), οι υψηλές θερμοκρασίες σε συνδυασμό με την εξαιρετικά έντονη ξηρασία αποδεκατίζουν τις καλλιέργειες αραβοσίτου στις ΗΠΑ. Κατά συνέπεια, τα αποθέματα της χώρας προβλέπονται μειωμένα σε ελάχιστο 17ετίας. Οι μεγάλες εισαγωγικές χώρες θα αναζητήσουν άλλη πηγή ζωοτροφών ενώ θα αυξηθούν οι σπορές αραβοσίτου στη νότια Αμερική, επισημαίνει σε σχετική της έκθεση το στέλεχος της ΠΑΣΕΓΕΣ, κα Δήμητρα Μάρδα.

Σύμφωνα με την έκθεση: «Η εκτιμώμενη μείωση της Αμερικανικής παραγωγής αραβοσίτου κατά το 2012 προβλέπεται ότι θα εκτοξεύσει τη μέση τιμή παραγωγού στα 301,5$/τόνο (8,2$/bushel) έναντι 230$/τόνο (6,25$/bushel) της προηγούμενης περιόδου (+31%)».

Εκτιμήσεις για την παγκόσμια παραγωγή σίτου 2012

Σύμφωνα με την ίδια πηγή, η παγκόσμια παραγωγή σίτου εμπορικής περιόδου 2012/13 θα είναι μειωμένη κατά 4,65% σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο . Εν τούτοις η εμπορία σίτου θα αυξηθεί καθώς οι υψηλές τιμές αραβοσίτου αναμένεται ότι θα στρέψουν τη ζήτηση στον ζωοτροφικό σίτο.

Οι Ρωσικές εξαγωγές σίτου θα περιορισθούν λόγω της συνεχιζόμενης ξηρασίας. Ειδικότερα, οι προβλεπόμενες εξαγωγές της Ρωσίας εμπορικής  περιόδου 2012/13 αναθεωρήθηκαν μειωμένες στους 8 εκ. τόνους (έναντι 12. εκ τόνων της πρόβλεψης του Ιουλίου και 21,6 εκ. τόνων της περιόδου 2011/12) ενώ άλλες εξαγωγικές χώρες (Ουκρανία, ΕΕ27) θα αυξήσουν τις εξαγωγές τους καλύπτοντας την αυξημένη ζήτηση για ζωοτροφικό σίτο. Αυξημένες προβλέπονται οι εξαγωγές των ΗΠΑ (+15,6%) στους 32,5 εκ. τόνους  καθώς και του Καναδά (+11,11%) στους 19,5 εκ. τόνους.

Τιμές σίτου στην Αμερικανική και Ιταλική αγορά

 Η μέση τιμή παραγωγού σίτου εμπορικής περιόδου 2012/13 στις ΗΠΑ προβλέπεται να αυξηθεί στα 279,5-331$/τόνο (7,6-9$/bushel). Κατά τον Ιούλιο στην Αμερικανική αγορά οι τιμές σίτου όλων των κατηγοριών κινήθηκαν συνεχώς ανοδικά με μικρή πτώση στο τέλος. Ειδικότερα, στις 3.8.12 η τιμή του HRW[1] ανήλθε στα 366$/τόνο (+30$/τόνο σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα) ενώ η τιμή του SRW[2] ανήλθε στα 340$/τόνο (+27$/τόνο).

Αυξητική πορεία παρουσιάζουν οι τιμές  μαλακού σίτου στην Ιταλική αγορά , όπως προκύπτει από τα στοιχεία του παρακάτω Πίνακα.

 Πίνακας  Μέσες εβδομαδιαίες τιμές μαλακού σίτου στην Ιταλική αγορά

(FOT €/τόνο)

Πηγή : ISMEA

Κατά την ίδια χρονική περίοδο (30.7-5.8.2012), οι τιμές των διαφόρων κατηγοριών σκληρού σίτου στην Ιταλική αγορά κυμάνθηκαν από 256,8-270,75 €/τόνο αυξημένες κατά 0,41%-2,36% σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα. Εν τούτοις οι μέσες μηνιαίες τιμές του Ιουλίου  2012 κυμάνθηκαν από 245,96€/τόνο – 257,7 €/τόνο και υστερούν κατά 4,36%- 13,18% από αυτές του Ιουλίου 2011.

Εκτιμήσεις για την παγκόσμια παραγωγή αραβοσίτου 2012

Σύμφωνα  με τo Αμερικανικό Υπ. Γεωργίας (Αύγουστος 2012), η παγκόσμια παραγωγή αραβοσίτουεμπορικής περιόδου 2012/13 θα είναι μειω