εγγραφείτε: Άρθρα
εύρεση
Παγκόσμια Αγορά Δημητριακών
Σύμφωνα με έκθεση της ΠΑΣΕΓΕΣ, στην οποία επιχειρείται ανασκόπηση της διεθνούς αγοράς δημητριακών και ελαιούχων σπόρων, το 2013 έκλεισε με σημαντική αύξηση της παραγωγής, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Συγκεκριμένα, αύξηση διαπιστώθηκε και στις τρεις μεγάλες κατηγορίες δημητριακών, στον αραβόσιτο (+12%), στα σιτηρά (+8,7%) και στους ελαιούχους σπόρους (5,5%). Η σημαντική αυτή άνοδος της προσφοράς, είχε ως συνέπεια τη διατήρηση των τιμών σε σταθερό σχετικά επίπεδο, ενώ η σημαντική αύξηση της ζήτησης καλύφθηκε με μεγάλη αύξηση των εξαγωγών. Όπως διαπιστώνεται, παραμένει και μεγεθύνεται το άνοιγμα τιμών μεταξύ σόγιας και αραβόσιτου (με αναλογία 3 προς 1 περίπου), στοιχείο που οδηγεί στη σημαντική αύξηση των καλλιεργούμενων εκτάσεων της σόγιας σε βάρος εκείνων του αραβόσιτου στις χώρες της Νότιας Αμερικής κυρίως, με αποτέλεσμα να αναμένεται αισθητή αύξηση της παραγωγής σόγιας κατά το 2014. Οι προβλέψεις ως προς την παγκόσμια παραγωγή αραβοσίτου είναι ακόμα αμφισβητούμενες, ενώ οι περισσότεροι αναλυτές συγκλίνουν, προς το παρόν, στην άποψη σημαντικής ανόδου της παγκόσμιας παραγωγής σίτου. Αυτά επισημαίνει το στέλεχος της ΠΑΣΕΓΕΣ κυρία Δήμητρα Μάρδα σχετικά με ορισμένες πρόσφατες εξελίξεις στη διεθνή αγορά δημητριακών.
Πιο αναλυτικά, κατά το 2013 στις ΗΠΑ η συγκομιδή αραβοσίτου ανήλθε στους 353,7 εκατ. τόνους έναντι 273,8 εκατ. τόνων του 2012 (+29%) ενώ η στρεμματική απόδοση κατέγραψε 3ο ιστορικό μέγιστο ανερχόμενη στα 997 κιλά /στρέμμα. Ως προς τον σίτο, η συγκομιδή παρουσίασε πτώση στους 58 εκατ. τ. έναντι 61,7 εκατ. τ. του 2012 (-6%). Η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως στις απώλειες του χειμώνα (winterkill) και εν μέρει στις μειωμένες σπορές, ενώ η στρεμματική απόδοση παρουσίασε αύξηση στα 317 κιλά /στρέμμα. Η συγκομιδή ελαιούχων σπόρων ανήλθε στους 97,3 εκ. τ. έναντι 93,1 εκατ. τ. του 2012 (+4,5%) καταγράφοντας 3οιστορικό μέγιστο, κυρίως λόγω της αυξημένης συγκομιδής σόγιας στους 89,5 εκατ. τ. έναντι 82,6 εκατ. τ. του 2012.
Η παγκόσμια παραγωγή αραβοσίτου κατά το 2013 εκτιμάται στους 967 εκ. τ. έναντι 863 εκατ. τ. του 2012 (+12%) και η παραγωγή σίτου στους 713 εκατ. τ. έναντι 656 εκατ. τ. του 2012 (+8,7%), αντιστοιχώντας και οι δύο σε ιστορικά υψηλά. Η παγκόσμια συγκομιδή ελαιούχων σπόρων μέχρι στιγμής εκτιμάται επίσης αυξημένη στους 500 εκατ. τ. έναντι 474 εκατ. τ. του 2012 (+5,5%) και ειδικότερα η παραγωγή της σόγιας εκτιμάται στους 287 εκατ. τ. έναντι 268 εκατ. τ. (+7%). Σημειώνεται ότι η καλλιέργεια αραβοσίτου και σόγιας στο νότιο ημισφαίριο είναι σε εξέλιξη και επομένως οι παραπάνω εκτιμήσεις μπορεί τελικά να διαφοροποιηθούν.
Οι τιμές
Ενώ η παραγωγή παρουσιάζεται αυξημένη, οι τιμές πολλών σιτηρών και ελαιούχων παραμένουν από τον Οκτώβριο σχεδόν στάσιμες, αν και σε κάποιες περιπτώσεις πρόσφατα καταγράφεται μικρή πτώση τιμών. Σε σύγκριση με τις τιμές του 2006 και μετά, το σιτάρι και η σόγια ευρίσκονται σε ένα μέσο ύψος, ενώ ο αραβόσιτος στο Χρηματιστήριο του Σικάγου αγγίζει τα κατώτερα επίπεδα των τιμών της περιόδου αυτής. Παρά την υπερπαραγωγή, οι τιμές παραμένουν σχεδόν σταθερές λόγω της υψηλής παγκόσμιας ζήτησης. Κατά το διάστημα Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου 2013, οι εξαγωγές σίτου, αραβοσίτου και σόγιας των 5 μεγαλύτερων εξαγωγικών κρατών ανήλθαν στα μέγιστα επίπεδα και ειδικότερα οι εξαγωγές αραβοσίτου ανήλθαν στους 38 εκατ. τ. έναντι 31 εκατ. τ. του 2012 (+22,5%), οι εξαγωγές σίτου ανήλθαν στους 36 εκατ. τ .έναντι 31 εκατ. τ. του 2007 και της σόγιας στους 39 εκατ. τ. έναντι 29 εκατ. τ. των επόμενων υψηλών σε εξαγωγές ετών 2011 και 2010.
Η ισχυρή ζήτηση αποδίδεται εν μέρει στην αύξηση του πληθυσμού και του βιοτικού επιπέδου καθώς και στη στρατηγική αξιοποίησης του χαμηλού επιπέδου των τιμών από ορισμένες πολυπληθείς χώρες (Ιράν, Κίνα) για τη δημιουργία αποθεμάτων.
Η διαφορά τιμής μεταξύ σόγιας και αραβοσίτου είναι σημαντικά αυξημένη. Ειδικότερα, η αναλογία συμβολαιακών τιμών σόγιας Νοεμβρίου 2014 προς αραβόσιτο Δεκεμβρίου 2014 ευρίσκεται στο 3,1:1. Για το μέχρι τότε χρονικό διάστημα η αναλογία αυτή ήταν στο 2,5: 1, ενώ συνήθως η τιμή της κυμαινόταν στο 2,1:1. Πώς εξηγείται αυτό; Η διεθνής ζήτηση αραβοσίτου δεν ικανοποιείται πλέον κυρίως από τις ΗΠΑ ενώ τα τοπικά αποθέματα είναι υψηλά λόγω της μεγάλης παραγωγής του 2013. Αντιθέτως, υπάρχει στενότητα στην αγορά σόγιας, όπου και η εσοδεία 2013 ήταν χαμηλότερη της προηγούμενης περιόδου ενώ και τα εξαγωγικά πλεονάσματα της Νότιας Αμερικής έχουν εξαντληθεί από τον Οκτώβριο του 2013, αφήνοντας στις ΗΠΑ το περιθώριο να ικανοποιούν τη διεθνή ζήτηση κατά τους τελευταίους μήνες.
Εξαιτίας του γεγονότος αυτού, οι παραγωγοί της Νότιας Αμερικής το φθινόπωρο επεκτείνανε την καλλιέργεια σόγιας που θα συγκομισθεί το 2014 και μείωσαν τις εκτάσεις αραβοσίτου. Μέχρι τώρα οι καιρικές συνθήκες για τον αραβόσιτο και τη σόγια στις περισσότερες περιοχές της Νοτίου Αμερικής είναι καλές και μόνο η περιοχή του Βuenos Aιres έχει πληγεί από ζέστη και ξηρασία. Η παραγωγή αραβοσίτου στην Αργεντινή, Βραζιλία και Παραγουάη εκτιμάται μειωμένη στους 98 εκατ. τ. (-13 εκατ. τ.) ενώ για την παραγωγή σόγιας εκτιμάται αύξηση κατά 15 εκατ. τ. στους 153 εκατ. τ. Η συγκομιδή σόγιας ήδη έχει αρχίσει στη Β. Βραζιλία με εξαιρετικά υψηλές στρεμματικές αποδόσεις, εν τούτοις, οι καιρικές συνθήκες Μαρτίου – Απριλίου θα είναι καθοριστικές για την εξέλιξη της καλλιέργειας τόσο στη Βραζιλία όσο και στην Αργεντινή. Ακόμα και αν η εσοδεία του 2014 είναι ξανά εξαιρετικά υψηλή, οι εξαγωγές, ιδιαίτερα της Βραζιλίας, περιορίζονται από τις αδυναμίες στην εφοδιαστική της αλυσίδα.
Αντίστοιχες τάσεις στις εκτάσεις σόγιας και αραβοσίτου εκτιμώνται κατά την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο και στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με την “Informa Economics”, οι εκτάσεις με σόγια προβλέπονται αυξημένες κατά 20 εκατ. στρέμματα στα 329 εκατ. στρέμ. και η παραγωγή της προβλέπεται αυξημένη κατά 7 εκατ. τ. (+9%), ενώ για τον αραβόσιτο παρά την αναμενόμενη μείωση εκτάσεων κατά 10 εκ. στρέμματα, προβλέπεται αύξηση της παραγωγής 2014 στους 355 εκατ. τ. (+0,4% σε σύγκριση με το 2013) λόγω υψηλότερων προσδοκωμένων αποδόσεων.
Σύμφωνα με την “ Informa Economics” κατά το 2014 προβλέπεται μεγάλη πτώση της παραγωγής αραβοσίτου στην Ουκρανία και Ρωσία κατά 12 εκατ. τ. (-30%). Η πρόγνωση αυτή σαφώς αμφισβητείται από την ¨Toepfer”, σύμφωνα με την οποία, υπό ομαλές καιρικές συνθήκες προβλέπεται σταθερή παραγωγή αραβοσίτου στις χώρες αυτές. Σύμφωνα επίσης με την ίδια πηγή η παγκόσμια παραγωγή σίτου κατά το 2014 προβλέπεται εξαιρετικά υψηλή, στους 705 εκατ. τ., ελάχιστα υπολειπόμενη της παραγωγής του 2013 καθώς, μέχρι στιγμής, οι καιρικές συνθήκες παντού είναι καλές.
Τέλος, στην ΕΕ-28 οι εκτάσεις με σίτο εκτιμώνται αυξημένες κατά 5-10 εκατ. στρέμματα ενώ στην Ουκρανία και τη Ρωσία προβλέπεται ότι οι εκτάσεις σίτου για συγκομιδή κατά το 2014 θα υπερβούν τις αντίστοιχες του 2013, κατά το οποίο κατεγράφησαν απώλειες λόγω πλημμυρών κατά το καλοκαίρι.